به گزارش پایگاه خبری،فرهنگی شهرکریمه به نقل از ایکنا؛ در هفته‌ای که گذشت اتفاقات مهمی را در بخش حوزوی و دانشگاهی شاهد بودیم که البته مهم‌ترین اتفاق سخنان آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی مبنی بر عدم نظام‌مندی فقه و تقلیل فقه اسلامی به مجموعه‌ای از قواعد و احکام بدون نظام بود که این اظهار نظر واکنش‌هایی را در پی داشت. آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، ریاست پژوهشگاه فرهنگ و تفکر اسلامی یکی از افرادی بود که به این سخنان عکس العمل نمایش داد.

عکس العمل آیت‌الله رشاد به سخنان در مورد عدم نظام‌مندی فقه
آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، ریاست پژوهشگاه فرهنگ و تفکر اسلامی و ریاست شورای سیاست‌گذاری حوزه علمیه استان تهران پیش از شروع درس خارج فقه که امروز دوشنبه در حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران برگزار گردید، نسبت به سخنان آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی مبنی بر عدم نظام‌مندی فقه و تقلیل فقه اسلامی به مجموعه‌ای از قواعد و احکام بدون نظام، عکس العمل نمایش داد و اظهار کرد: آقای فاضل که از مدرسین سطوح عالی حوزه علمیه شهر قم هست، در ضمن سخنرانی در دومین سمینار نکوداشت زنده یاد آیت‌الله موسوی اردبیلی (ره) بیان کرد: فقه بدون نظام هست، و نظام سازی فقهی ممکن نیست، و اگر چنین بود، آن‌کسی که باید به آن می‌رسید در طراز اول حضرت امام(ره) بود.

وی بیان کرد: چندی هست که هر کس از راه می‌رسد، و هر که فرصتی می‌یابد، نقدی و نقضی بر فقه وارد می‌کند و هجمه‌ای و حمله‌ای به فقها می‌برد و گاه حتی افرادی که از آن‌ها توقع نمی‌رود نیز چنین مشی می‌کنند، گویی این رویه مد شده و «هر دم از این باغ بری می‌رسد». اخیراً در رسانه‌ها آمده که یکی از فضلای محترم که از مدرسین موفق سطوح عالی حوزه علمیه شهر قم هست حین سخنرانی در یک سمینار مطالبی فرموده هست که اگر انتساب آن‌ها به وی صحت داشته باشد بسیار مایه‌ تعجب و تأسف هست، من برای شخص و شخصیت وی ، به ارزش فضائل خود او و به ارزش مقام والد بزرگوارشان، احترام خاصی قائلم.

عکس العمل دیگر
حجت‌الاسلام والمسلمین امین رضا عابدی نژاد داورانی، از محققان حوزوی و نویسنده کتاب «ماهیت و الزامات فقه پیشرفت» در مورد مباحثی که در نفی فقه نظامات از سوی آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه شهر قم طرح شده بود، در یادداشتی خطاب به او درج کرد «نکته تعجب‌برانگیزی که در بیانات وابسته به حضرت عالی وجود دارد آن هست که حضرت عالی فرموده‌اید که در اسلام احکام و قواعد وجود دارد، اما چیزی به اسم نظام وجود ندارد. این در حالی هست قول به وجود قواعد کلی حاکم بر احکام فرعیه تفصیلی از مقومات تفکر فقه نظام هست. در حقیقت این قواعد نخ تسبیح انسجام و هماهنگی و دلیل داخلی نظام فقهی بشمار می‌روند. حضرت عالی انتقاداتی را متوجه روش نظام سازی شهید صدر کرده‌اید و به اختلاف میان فتاوی را مانعی برای شکل گیری نظام معرفی کرده‌اید در جواب به این اشکال باید اظهار کرد که اولا بر فرض که اشکال حضرت عالی به روش شهید صدر وارد باشد از ابطال استدلال و روش شهید صدر قول به اعدام نظام در فقه نتیجه نمی‌شود ثانیا شهید صدر خود به این اشکال توجه داشته و آن را مانعی برای استنباط نظام فقهی نمی‌دیده و من جمله برای حل این اشکال فرصت اختیار ذاتی را به عنوان یک راه حل عرضه کرده ثالثا فقه نظام مستظهر به ادله و شواهدی هست که این جانب در کتاب فلسفه فقه نظام اجتماعی پیشرفت گرا مسمی به فقه پیشرفت به تفصیل حول آن سخن گفته و اشکالات احتمالی را دفع کرده‌ام.»

بیانات مراجع عظام

تشبیه کار سودجویان داخلی به مشی ترامپ توسط آیت‌الله مکارم شیرازی

»درس خارج آیت‌الله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید، روز ۱۴ آذر برگزار گردید و در بخش‌هایی از این جلسه کار سودجویان داخلی به مشی ترامپ تشبیه گردید. این مرجع تقلید بیان کرد: داد مردم از بی‌انصافی گروهی از تجار و کسبه درآمده هست که پی در پی اجناس را گران می‌کنند. در یک جامعه اسلامی به چه سبب باید چنین افرادی باشند؛ افرادی که حتی در مقابل مأمور تعزیرات هم مقاومت و گستاخی می‌کنند؛ کار وقتی به اینجا رسید رسوایی برای کشور هست؛ مسلمان هستیم و دم از پیروی امام علی(ع) می‌زنیم؛ وی به صاحب فرمودند که قیمتی برای اجناس قرار بده که هم برای تولیدکننده و هم مصرف‌کننده مقرون به صرفه باشد ولی الان حساب و کتاب ندارد. وقتی از آنها می‌پرسیم که به چه سبب اجناس گران هست می‌گویند دلار گران شده ولی اکنون که دلار پایین آمده به چه سبب قیمت‌ها را کاهش نمی‌دهند.

اخطار آیت‌الله جوادی‌آملی به غارتگران بیت‌المال

آیت‌الله جوادی آملی، ۱۱ آذر ماه در جلسه تفسیر خود در مسجد اعظم شهر قم با بیان اینکه ما در پذیرش اصول دین نیازمند یقین هستیم، اظهار کرد: این مساله در اصول مطرح هست که فرد، دین خود را تقلیدی نگیرد، ولی فهم بعضی مسائل برای اشخاص دشوار هست.
این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: ستم‌هایی که آدم کرده هست، هرگز از بین نمی‌رود؛ علامه طباطبایی در المیزان تعبیر لطیفی دارند که کاری که آدم کرده به طور مثال دست‌درازی به بیت‌المال، این فعل موجود می‌شود و در خط تولید می‌افتد و هرگز از بین نمی‌رود؛ این عمل یک اثری دارد و چون این اثر موجود هست، دنباله‌ای دارد و گاهی پس از چندین سال موجب رسوایی یک فرد می‌شود.

جواب آیت‌الله سبحانی به مطالب یک روزنامه
آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی، ۱۴ آذرماه، در بخش‌هایی از درس خارج خود بیان کرد: چند روز پیش روزنامه‌ای به بنده دادند و کسی نوشته بود باید تبعیض‌های میان زن و مرد از بین برود؛ این شخص فرق تبعیض و تفاوت را متوجه نشده، زیرا تبعیض محکوم هست اما تفاوت محکوم نیست و اگر تفاوت در دیه و ارث و … هست، متاثر از تفاوت ساختمان مزاجی زن و مرد هست و مسیولیت زن و مرد با هم تفاوت دارد.

نشست‌های تخصصی حوزه علمیه

بررسی «جایگاه کرامت آدم در استنباط فقهی»

نشست علمی «جایگاه کرامت آدم در استنباط فقهی»، دهم آذرماه با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار گردید. وی بیان کرد: قرآن در سوره اسراء و در سوره حجرات در باب کرامت آدم دو آیه بیان فرموده هست؛ در سوره حجرات مبحث اکرمیت و در سوره نساء سخن از کرامت ذاتی هست.

ایازی با بیان مفهوم کرامت و دلالت آن و تقریری که می‌توان از آن برای استنباط احکام عرضه داد، بیان کرد: این سوال مطرح هست که استنباطی که از این مساله می‌شود فرع فقهی و یا قاعده حاکم بر فقه هست؟ علاوه بر این لوازم کلام در احکام و حقوق آدم چیست؟ پیش از دوره معاصر چند شخصیت در ذیل آیه ۷۰ سوره اسراء «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا» تصریح فرموده که آیه صرفاً بیان خبر ها نیست؛ من جمله سیدمحمد فضل‌الله کرامت در این آیه را اصل فقهی می‌داند؛ علاوه بر این آیت‌الله منتظری در چند جا به این مبحث پرداخته هست و در ۲۴ مورد استناد به اصل کرامت کرده هست؛ شخصیت دیگر هم آیت‌الله صانعی هست که در باب حقوق آدم و زن استناد به اصل کرامت کرده هست.

سوال از چیستی اخلاق سیاسی» در کرسی علمی- ترویجی

کرسی علمی- ترویجی «چیستی اخلاق سیاسی»، ۱۲ آذر در پژوهشگاه فرهنگ و تفکر اسلامی برگزار گردید. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدکاظم سیدباقری، عضو هیئت علمی گروه سیاست پژوهشگاه در این نشست بیان کرد: هر چند اخلاق سیاسی در فرهنگ و تمدن اسلامی دارای سابقه‌ای دیرین هست و روش و مراجع آن ذیل دانش اخلاق تشریح شده هست، اما وجوه دانشی آن کمتر مورد توجه بوده و زیادتر دستورهای اخلاقی اسلام مربوط با سیاست، بررسی شده هست.
وی تصریح نمود: اخلاق به تعبیر زنده یاد نراقی، دانش برتر هست. پس از آن وی به این نکته اشاره می‌کند که شرافت هر علمی به سبب شرافت مبحث آن هست و مبحث این علم، نفس ناطقۀ انسانیه هست که اشرف انواع کائنات و افضل طوایف ممکنات هست و به وسیله این علم از حضیض مرتبه بهائم به اوج عالم ملائکه عروج مى‌‏نماید.

بررسی «سازگاری قرآن کریم و تبیین‌های تکاملی اخلاق»

این نشست علمی یکشنبه، ۱۱ آذرماه در خانه اخلاق‌پژوهان در شهر قم برگزار گردید و حسن میانداری، عضو هیئت علمی دانشگاه شهر قم در این مراسم بیان کرد: مسلمین در نسبت قرآن کریم و نظریه تکامل، زیادتر جزء نیای مشترک به بررسی این نظریه پرداخته و عمدتاً هم رأی به ناسازگاری داده‌اند. اعتقاد دارم که توصیفات و دستورهای اخلاقی قرآن با تبیین‌های تکاملی اخلاق سازگار می باشند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح نمود: خصوصیات اخلاقی طبیعی انسان‌ها که در قرآن بیان شده بویژه مواردی که دال بر چگونگی خلقت آدم هست، در تمام یا اکثریت انسان‌ها مشترک هست؛ رابطه با دنیا و نزدیک‌بینی انتخاب طبیعی، رابطه با خویشاوندان و انتخاب خویشاوند، رابطه با بیگانگان ژنتیکی و مقوله جبران، پاکی و ناپاکی اخلاقی و انتخاب فرهنگی، اخلاقیات درون و بیرون گروهی و انتخاب گروه ژنتیکی علاوه بر این خدای بزرگ اخلاقی و انتخاب گروه فرهنگی همگی مؤید این هماهنگی می باشند.

برپایی نشست خبری بمناسبت هفته پژوهش
نشست خبری بمناسبت هفته پژوهش، ۱۱ آذر در ستاد مرکزی حوزه بین‌المللی جامعه المصطفی برگزار گردید. حجت‌الاسلام والمسلمین بی‌نیاز، معاون پژوهش جامعه المصطفی(ره) در بخش‌هایی از این مراسم بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در این مدت به بلوغ و کمال و شکوفایی بسیاری دست یافته و زمینه برای پرداختن به تولیدات پژوهشی هم فرارسیده هست. در المصطفی که متولی امر تعلیم و تربیت طلاب غیرایرانی در داخل و خارج کشور هست، کارهای ارزنده‌ای را در راستای پژوهش شاهدیم؛ حدود صدهزار طلبه و عالم دین از ۱۳۶ کشور در این نهاد مشغول تحصیل و یا فارغ‌التحصیل شده‌اند.
وی تصریح نمود: حدود ۴۰۰ رشته هم در المصطفی از دوره تمهیدی تا دکتری طراحی شده و بیشتر از صد رشته در ایران و کشورهای دیگر در حال اجراست و زیادی از فارغ‌التحصیلان المصطفی در سمت‌های بالای علمی و فرهنگی و مدیریتی در کشورهای خودشان در حال فعالیت می باشند.

بررسی وضع علوم عقلی در حوزه‌های علمیه
نشست علمی «بررسی وضع علوم عقلی در حوزه‌های علمیه» 13 آذرماه برگزار گردید و حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، ریاست موسسه حکمت و فلسفه ایران در این نشست بیان کرد: بعضی دغدغه‌مندان علوم عقلی به گونه‌ای اظهارنظر می‌کنند که گویا حوزه علمیه امروز همان حوزه ۵۰ پارسال هست و علوم عقلی رشد ندارد؛ علوم عقلی در حوزه رشد قابل‌توجهی داشته و از سوی دیگر تهدیدات جدی هم وجود دارد. شرح علوم عقلی در حوزه در چند ساحت تخصصی (علمی و پژوهشی)، ساحت عمومی علاوه بر این سوژه ای بحث برانگیز هست؛ در ساحت عمومی هر طلبه‌ای از پایه‌های اول و دوم منطق و موضوعات کلام عقلی را می‌خواند؛ هرچند موضوعات کلام به سمت نقلی گرایش بیشتری دارد و بعداً هم مخیر می‌شوند که «بدایه» یا درس دیگری را بخوانند و البته حضور و غیاب هم صورت نمی‌گیرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح نمود: در حوزه کنونی درس ها آزاد علوم عقلی زیاد شده هست و شاید بیشتر از ۲۰۰ کلاس درس مثل فلسفه، عرفان دیدگاهی و کلام عقلی تعلیم می‌شود و حتی تفسیر عقلی قرآن و نهج‌البلاغه هم رو به تزاید هست؛ علاوه بر این گروه‌های آموزشی در جایگاه ها حوزوی شکل گرفته و درس ها تخصصی مصوب شده و کتبی مثل «نهایهالحکمه» و «شواهدالربوبیه» تعلیم می‌شود.
وضع علوم عقلی در حوزه‌های علمیه
نشست علمی «بررسی وضع علوم عقلی در حوزه‌های علمیه»، ۱۳ آذرماه در شهر قم برگزار گردید. حجت‌الاسلام والمسلمین حسن رمضانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این نشست بیان کرد: اگر عقل را از آدم دریافت کنیم آدم نخواهد بود و بر همین اساس هست که حکما مراتب عقل آدم مثل عقل مستفاد و وصل شدن به عقل فعال را تشریح کرده‌اند. اگر چه علوم به دو بخش علوم نقلی و عقلی تقسیم می‌شود ولی علوم نقلی ما تا از منظر عقلی هم قابل دفاع نباشد، قابل پیگیری نخواهد بود. اگر چه اعمال را هم به تعقلی و تعبدی تقسیم می‌کنیم ولی همان تعبد را هم باید از پایگاه عقل و عقلانیت اثبات کنیم تا تعبد معقول شکل بگیرد، زیرا تعبد کورکورانه و بی‌منطق و تهی از معیارات عقلی متناسب با مقام آدم و انسانیت او نیست.
وی در بخش دیگری از صحبت‌‌های خود اظهار کرد: در کمال تأسف در شرق زیادتر به سمت بایدها و نبایدها و فلسفه دیدگاهی رفته‌ایم و این بُعد فربه شده هست که قابل قیاس با غرب به لحاظ گستردگی نیست ولی در بُعد عملی غربی‌ها زیادتر از ما کار کردند و عمده نظر و کارشان را به مقوله کاربردی کردن فلسفه برده‌اند که در حوزه به فراموشی سپرده شده هست. اگر در رأس حوزه یعنی مراجع پشتیبانی را دارا باشند قطعاً موفق می‌شویم ولی اگر مخالف و یا بی‌تفاوت در مقابل این علوم باشند و آن را ضد دینی و ضدشرعی بدانند نباید انتظار موفقیت دارا باشیم.

گفت‌وگو با حوزویان

محمد اسعدی: وضع پژوهش‌های قرآنی در حوزه و دانشگاه
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد اسعدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا با بیان اینکه وضع پژوهش‌های قرآنی در حوزه و دانشگاه روالی عادی دارد، اقرار کرد: باید اظهار کرد که پژوهش ها نه متوقف هست و نه در وضع پیش‌رونده قرار دارد؛ از این جهت باید تدابیری اندیشیده گردد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: فعالیت علمی در تربیت استادان، انگیزه‌بخشی و کتب درسی سخن اول را می‌زند و باید شرایط به سمتی سوق داده گردد که توجه عموم قرآن‌پژوهان به نیازهای زمان و جایگاه قرآن در تولید علوم انسانی نهادینه گردد، زیرا هم‌اکنون برای خیلی از افرادی که در این زمینه فعالیت دارند این مساله فراگیر نیست و به ویژه در سطح نخبگانی یک تنه مفید نیست و باید به بدنه حوزه و دانشگاه هم وارد گردد. پروژه قرآنی کردن علوم انسانی و تولیدات متناسب با نیازهای روز در حکم پروژه‌های کلیدی در سطح نخبگانی هست که عمومی نشده هست و باید توده‌های دانشجوهای و طلاب با آن رو به رو و درگیر گردند. در کمال تأسف عموم تحقیقات قرآنی مشمول این قضیه می باشند و این درگیری در سطح غیرنخبگانی وجود ندارد.

سعیدی‌روشن و کتاب «معنا، واقع و صدق در گزاره‌های دینی»

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدباقر سعیدی‌روشن، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و نویسنده کتاب «معنا، واقع و صدق در گزاره‌های دینی»، در گفت‌و‌گو با ایکنا؛ اظهار کرد: کتاب ذکر شده یک سالی هست که برای انتشار به پژوهشگاه حوزه و دانشگاه سپرده شده و قرار هست در ۱۳ فصل و ۳۴۰ صفحه منتشر گردد.
وی تصریح نمود: در قسمتی از کتاب دیدگاه علمای اسلامی در مورد بحث مفهوم طرح شده و نظریه‌های معنایی جدید و عمدتاً متمرکز به نظریه‌های غربی مورد بحث قرار گرفته هست. بنده نیز سر انجام نظرم را عرضه کرده‌ام و آن اینکه مفهوم از واقعیت های نفس‌الامری هست که انحای واقعیت های را دربردارنده می‌شود.

سیدرضا مؤدب: وضع رو به افول پژوهش‌های قرآنی

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدرضا مؤدب، عضو هیئت علمی دانشگاه شهر قم، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در بررسی خود از وضع پژوهش‌های قرآنی در حوزه و دانشگاه اظهار کرد: پژوهش‌های قرآنی در چند سال موخر رو به افول رفته هست و این افول در کتب، مقالات، پایان‌نامه‌ها و حتی در طرح‌های ملی مشهود و محسوس هست؛ البته امکان دارد دلیل افول در طرح‌های ملی متاثر از کم بودن مالی باشد.
وی بیان کرد: اکنون در حوزه و دانشگاه دانشجوهای دکتری و سطح ۴ زیاد شده‌اند ولی کیفیت پژوهش‌های قرآنی خوب تر نشده هست؛ هر ساله ۳۰۰ نفر دانشجو در رشته قرآن و حدیث در مقطع دکتری جذب می‌شوند که عده ای از آن‌ها در این سال‌ها فارغ‌التحصیل هم شده‌اند، اما نتوانسته‌اند وضع پژوهش‌های قرآنی کشور را کارآمدتر کنند و بالا بردن دهند.

علی‌تبار فیروزجایی: گرایش خاموش حوزه به سمت سکولاریزاسیون

رمضان علی‌تبار فیروزجایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و تفکر اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد: موضوعات مربوط با رایج شدن سکولاریسم دعوایی مبنایی هست و نباید صرفاً آن را سیاسی تلقی کنیم؛ بعضی اعتقاد دارند که دین باید از سیاست جدا گردد؛ دغدغه این اشخاص هم جلوگیری از عارضه دین هست و حتی این سخن را امکان دارد بعضی از روحانیون مطرح کنند؛ به نظر بنده وقتی حوزه علمیه به مسائل تمدنی و انسانی وارد نمی‌شود خود به خود گرایش خاموش به سمت سکولاریزاسیون ایجاد می‌شود.

وی تصریح نمود: در دنیای غرب و در رنسانس هم عده‌ای برای محافظت دین می‌گفتند که دین امری فردی و مقدس هست و تمدن و پیشرفت بحثی دنیوی، یعنی حتی هواداران و مدعیان و مفسران دین به سکولاریسم در مسیحیت دامن زدند و این خطر حوزه علمیه را نیز تهدید می‌کند.

ششمین جلد تفسیر تنزیلی عبدالکریم بهجت‌پور

ششمین جلد تفسیر تنزیلی به سوره‌های ۵۵ تا ۵۷ قرآن کریم یعنی انعام، صافات و لقمان اختصاص دارد که با روش تنزیلی بحث شده هست. این جلد در ۶۳۸ صفحه با مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، مدیر حوزه خواهران و از شاگردان آیت‌الله معرفت جمع آوری شده هست.
در این جلد به رابطه آیه آخر سوره حجر و انعام علاوه بر این به دستورات و آموزه‌های سور صافات و لقمان پرداخته شده هست که من جمله در سوره انعام تفکیک جامعه ایمانی دوره رسول‌الله(ص) از مشرکین با بعضی دستورات من جمله نخوردن گوشتی که به اسم خدا ذبح نشده انجام شده هست.

جزئیات شروع ثبت‌نام تقاضا کنندگان ورود به جامعهالزهراء(س)

حجت‌الاسلام والمسلمین اباذر عمرانی‌فر، مدیر سنجش و پذیرش جامعهالزهرا(س) ۱۴ آذر، در جلسه ای خبری در این مرکز حوزوی در مورد پذیرش طلبه در جامعهالزهرا(س) در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ اظهار کرد: این مرکز حوزوی از ۲۰ آذرماه تا ۲۰ دی‌ماه پذیرش طلبه را انجام می‌دهد و تقاضا کنندگان می‌توانند با مراجعه به سایت جامعهالزهرا(س) اطلاعات کامل را کسب نمایند. اطلاعات خستین و دفترچه از ۱۵ آذر روی سایت قرار می‌گیرد، علاوه بر این امتحان ورودی روز جمعه، ۲۶ بهمن‌ماه، در تمامی جایگاه ها استان‌ها برگزار می‌شود، مجری این امتحان دانشگاه فرهنگیان هست.