مهدی عباس‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم، با اشاره به اهمیت پژوهش و نیازسنجی اظهار کرد: پژوهش فقط به یک دانش خاص و قلمرو علمی مشخص تعلق ندارد، بلکه تصمیمات اساسی حاکمیت را باید تحت تاثیر قرار دهد.

معاون امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: تصمیمات اساسی در کشور در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، حاکمیتی، سیاسی، اقتصادی، عمرانی، صنعتی و تکنولوژیک باید مبتنی بر پژوهش باشد.

وی عنوان کرد: پژوهش همچنان جز مهم‌ترین نیازهای کشور است و حتی با وجود مشکلات اقتصادی که در جامعه وجود دارد به نظر می‌رسد اگر بخواهیم به راهکارهای علمی و درستی در حل مشکلات اساسی مان برسیم چاره‌ای جز این نیست که از طریق پژوهش به این راهکارها دست یابیم.

عباس‌زاده خاطرنشان کرد: پژوهش باید دارای ویژگی‌هایی باشد تا بتواند این مشکلات اساسی را به خوبی رفع کند. مهم ترین ویژگی پژوهش، مسئله محوری است، یعنی باید مسئله را تشخیص داده و بر مبنای آن پژوهش را انجام دهیم.

وی بیان کرد: بعضا تحقیقات خصوصا در عرصه علوم انسانی، بیشتر موضوع محور است تا مسئله محور، به این معنا که محقق یا دستگاه علمی موضوعاتی را تعریف و پژوهشگران را در آنها متمرکز می‌کنند تا به انجام پژوهش‌ها بپردازند. اما عمده این تحقیقات نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای اساسی کشور باشند.

معاون امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: مسئله در حقیقت امری واقعی و عینی است که واقعا وجود دارد، چه در مقام عمل یا کاربرد باشد و چه در مقام نظر و راهبرد.

وی گفت: نباید در پژوهش، مسئله سازی کرد، مسئله خودش موجود است و باید آن را کشف کرد و به مسائل کشف شده پرداخت. ما به مسئله محوری در همه اقسام پژوهش نیاز داریم، چه کاربردی و راهبردی باشد و چه بنیادی و برای هر سه قسم نیاز به مسئله شناسی و مسئله محوری داریم.

عباس‌زاده افزود: حتی در تحقیقات بنیادی که ناظر به گسترش مرز دانش است نیز نیاز به مسئله محوری داریم و در پژوهش راهبردی نیز که توصیه‌های سیاستی و راهبردی در آن اهمیت دارد، مسئله محوری مطرح است.

وی عنوان کرد: در تحقیقات کاربردی نیز که ناظر به حل مشکل عملی است باید مسئله محور باشیم. همچنین در همه دانش‌ها و علوم، چه در علوم طبیعی و تجربی و چه در علوم انسانی و اجتماعی، نیاز به مسئله محوری وجود دارد.

معاون امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد نیازسنجی بیان کرد: از نظر کشف مسئله، نیازسنجی یکی از راه‌های مهم به شمار می‌رود. گاهی لازم است برای تشخیص مسائل جامعه و اینکه آن را به درستی تعریف کنیم، مطالعات نیازسنجی انجام دهیم.

وی خاطرنشان کرد: گاه برای نیازسنجی لازم است به جامعه هدف رجوع کنیم تا با مصاحبه و بررسی و تحلیل نظرات و باورهای مردم، بتوانیم به کشف مسئله برسیم بنابراین پس نیازسنجی، یکی از شیوه‌های کشف مسئله است.

عباس‌زاده پیرامون اقدامات پژوهشگاه تصریح کرد: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، غیر از تحقیقات بنیادین و نظری، تحقیقات راهبردی را نیز برای خود تعریف کرده و در چند سال اخیر روی گزارش‌های راهبردی و سیاستی متمرکز شده است.

وی ادامه داد: سعی می‌کنیم به نهادهای حاکمیتی مشورت علمی در قالب تحقیقات کم حجم بدهیم و تحت الگوی گزارش‌های راهبردی و سیاسی‌پژوهی، این کار را تعریف کنیم.

معاون امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: در پژوهشگاه ۴ پژوهشکده و چند مرکز علمی وابسته وجود دارد که مشخصا دو پژوهشکده معطوف به مسائل راهبردی است، یکی پژوهشکده نظام‌های اسلامی نام دارد که گروه‌های سیاست، اقتصاد، فقه و حقوق، مدیریت و اخلاق در این پژوهشکده تعریف شده‌اند.

وی اظهار کرد: دیگری نیز پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی است که دارای گروه‌هایی مانند فرهنگ‌پژوهی، مطالعات انقلاب اسلامی، غرب شناسی، و ادبیات اندیشه است.

عباس‌زاده گفت: این دو پژوهشکده به این سمت حرکت می‌کنند که قدری از فضاهای بنیادین محض و نظری و انتزاعی فاصله بگیرند و تحقیقات را به سمت مسائل راهبردی کشور پیش ببرند.

وی افزود: دو مرکز علمی وابسته به پژوهشگاه نیز فعال است که شامل مرکز مطالعات پیشرفت و تمدن و دیگری مرکز مطالعات فضای مجازی است. در این دو مرکز نیز تحقیقات راهبردی با جدیت دنبال می‌شود.

معاون امور پژوهشی و آموزشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به بیش از ۲۵ سال فعالیت پژوهشگاه بیان کرد: در این پژوهشگاه طرح‌های مشترکی را با دولت، مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه با اولویت نیازهای نظام تعریف کرده ایم و بعضا همکاری علمی مشترکی نیز در دست انجام داریم.

وی اظهار کرد: برخی از این اقدامات شامل پیش‌نویس برخی از لوایح و قوانین یا مشورت‌هایی برای نهادهای قانونگذار در موضوعاتی همچون حوزه دیات، جرم و مجازات، زن و خانواده و کودک، مالکیت فکری و … داریم و طرح‌هایی را نیز به سرانجام رسانده ایم.

عباس‌زاده عنوان کرد: در مسئله بانکداری اسلامی نیز تحقیقات فراوانی در پژوهشگاه انجام داده‌ایم و با بدنه دولت و سیستم بانکداری کشور تعامل داریم و تحقیقاتی را برای آن‌ها به سرانجام رسانده ایم، به این قصد که بتوانیم مسئله بانکداری اسلامی را حل کنیم.

وی تصریح کرد: اقتصاد اسلامی از مسائل مهم نظام است و در پژوهشگاه به جد دنبال می‌شود، به ویژه مباحث اقتصاد مقاومتی و اقتصاد تعاونی را با وزارت‌ تعاون پیش می‌بریم و کارهای مشترکی را در این بخش‌ها تعریف کرده‌ایم.

معاون امور پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی خاطرنشان کرد: در مورد الگوی پیشرفت، با مرکز  الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارتباط داریم و کارهای مختلفی را برای آنجا تعریف کرده‌ایم که بعضا به سرانجام رسیده است.

انتهای پیام/۲۲۵۸