به گزارش پایگاه خبری شهرکریمه از قم، سال گذشته در نمایشگاه ویژه هفته پژوهش حوزه‌های علمیه با عنوان «مشکات» که در مصلی قدس برگزار می‌شد، یکی از اساتید شاخص حوزه در گفتگویی که با او داشتم، گلایه مند بود از این که گذشته از کم‌توجهی و گاه بی توجهی مسؤولان دولتی نسبت به حمایت بودجه ای از بحث پژوهش، در خود حوزه نیز به این مقوله، آنطور که باید و شاید عنایت و توجه لازم صورت نمی گیرد.

این وضعیت در حالی است که حوزه به عنوان مادر نظام اسلامی و از سویی بازوی فکری و اندیشه ای آن نیازمند غنابخشیدن به پژوهش‌های به روز و کارآمد و حمایت جدی از پژوهشگران است.

در گفت وگو با تنی چند از پژوهشگران و اساتید حوزوی در خصوص چرایی کمرنگ بودن اهمیت پژوهش و البته راهکارهای پیشنهادی شان به منظور جبران این ضعف گپ و گفتی داشتیم که چکیده این نظرات و دیدگاه‌ها از این قرار است.

حمایت از پژوهش‌های حوزوی لازمه پاسخگویی به نیازهای روز بشر

حجت الاسلام والمسلمین مهدی اقبالی ، استاد حوزه علمیه با تأکید بر این که پژوهش مؤلفه بسیار مهمی در راستای ارتقای سطح علمی جامعه و آگاهی بخشی به مردم و نیز گروه‌های هدف خاص است، می‌گوید: در مجموعه حوزه علمیه که طلاب و فضلا در محورهای گوناگونی همچون تبلیغ، تدریس و غیره به فعالیت می‌پردازند، ضرورت توجه به بحث پژوهش و انجام فعالیت‌هایی از این دست، دو چندان می‌شود.

مدیر مدرسه علمیه علوی قم همچنین می‌افزاید: از سویی وقتی دنیا از تشیع و اسلام و به طور خاص‌تر حوزه‌های علمیه انتظار دارد که به سوالات و نیازهای بشریت پاسخگو باشد، لازمه این امر ، اهتمام بیشتر به تحقیقات و پژوهش‌هایی است که بتواند این نیازها و سوالات را محور اساسی خویش قرار دهد و طبعاً تحقق این مساله نیازمند حمایت جدی‌تر مسؤولان از بحث پژوهش است.

وی ادامه می‌دهد: اساساً الزام انجام فعالیت پژوهشی امروزه در همه جای جهان در ابعاد و عرصه‌های گوناگون مورد توجه و سرمایه گذاری جدی است، چه آن که این مقوله از مسائلی است که پیشرفت‌های علمی و اختراعات و اکتشافات در جهان، در سایه آن رخ می‌دهد ولی با این حال متاسفانه در سال‌های اخیر، مشکلات شدید مالی و کاهش بودجه ، باعث شده چندان حمایت مطلوبی از پژوهشگران چه در حوزه و چه در دانشگاه صورت نگیرد .

پژوهش نباید در حاشیه امور دیگر قرار گیرد

حجت الاسلام و المسلمین سید احمد حسینی نسب از اساتید سطوح عالی حوزه و نویسنده چند کتاب دینی و حوزوی نیز با بیان اینکه علاوه بر حمایت‌های مالی، ما باید فرهنگ پژوهشگری را در حوزه و دانشگاه بیش از پیش نهادینه کنیم، ابراز می‌کند: چندسالی است که مدیران ارشد حوزه به درستی بر ضرورت آموزش‌های پژوهش محور در حوزه تأکید می‌کنند ولی مهم تر آن است که این راهبرد به خوبی در سطح مدارس علمیه کل کشور اعم از خواهران و برادران ، به مرحله اجرا درآید و گرنه صرف حرف زدن و عمل نکردن، فایده بخش نخواهد بود.

وی با تأکید بر این نکته که فرآیند آموزشی باید کاربردی و توأم با فعالیت‌های پژوهشی طلاب و فضلای حوزه باشد، می‌افزاید: ما چنانچه بخواهیم این نگاه را در آموزش داشته باشیم، باید لوازم آن را نیز تأمین کنیم و لذا باید سیستم آموزشی از کتب و شیوه‌های آموزشی در مدارس ، نحوه تدریس اساتید و به طور کلی فضاهای مدارس علمیه به گونه ای باشد که پژوهش نه در حاشیه امور بلکه یکی از محورهای اصلی فعالیت طلاب جوان قرار گیرد، چرا که طلاب جوان و مستعد که فعالیت پژوهشگرانه دارند، تأثیر قابل توجهی از خود بر جای خواهند گذاشت، ضمن آن که الهام بخش دیگران در این فرآیند نیز خواهند بود.

حمایت از پژوهشگران مستمر و جدی باشد

این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین بیان می کند: از سویی ممکن است کارهای پژوهشی در سطح مدارس علمیه صورت گیرد، اما در ادامه چه بسا این روند قطع شود و طلبه نتواند آن را ادامه دهد و لذا باید این رویکرد پژوهشی از همان ابتدا با قوت آغاز شده و تا مراحل عالی حوزه نیز تداوم پیدا کند.

وی می‌گوید: البته به لطف الهی، نگاه حوزه در سال‌های اخیر نسبت به پژوهش بسیار بهتر شده اما با این حال تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله قابل توجهی وجود دارد، ضمن آن که باید توجه کرد که در حال حاضر افراد فرهیخته ای با تحصیلات عالی و تخصص‌های مناسب وارد حوزه می‌شوند، اگر از این‌ها حمایت نکنیم و بر روز آنها سرمایه گذاری صورت نگیرد، ممکن است کم انگیزه شده و سرخورده شوند و حوزه و نظام این ظرفیت و پتانسیل عظیم را خواه، ناخواه از دست بدهد.

غفلت از پژوهش برای کشور خسارت بار است

حجت الاسلام دکتر سید رضا حسینی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه نیز در گفت وگو با فارس خود خواستار حمایت جدی دولت از پژوهشگران عرصه‌های علوم انسانی و اسلامی در کشور شده و معتقد است: با توجه به این که اساساً هدف از پژوهش، انجام مطالعات و تحقیقات لازم در راستای خلاقیت ، نوآوری و پیشبرد دانش است، به این خاطر، دستگاه‌های متولی نباید از اهمیت این مساله و حمایت از پژوهش‌های کاربردی غافل شوند، چرا که غفلت در این خصوص باعث وارد آمدن خسارت به کشور و اخلال در رسیدن به اهداف عالی در قضیه پیشرفت و تعالی می‌شود.

وی همچنین با بیان این که یکی از الزامات و بایسته‌های ناظر به توسعه و پیشرفت کشور در سایه توجه جدی به مقوله پژوهش و حمایت‌های لازم در این خصوص است، تصریح می‌کند: با توجه به این که نظام ما یک نظام اسلامی است، طبعاً باید بر اساس راه حل‌های اسلامی اداره شود و از این رو ما باید بیش از پیش بر بحث پژوهش تمرکز کنیم و در این بین به آموزش نیروهای جوان و مستعد اعم از حوزوی و دانشگاهی و دیگر مراکز اهتمام داشته باشیم که در این باره البته در سال‌های اخیر گام‌های خوبی برداشته شده اما به این میزان نباید اکتفا کرد.

انتهای پیام/۲۲۵۸