جهاد هوشمندانه امام جواد(ع) در عصر عباسیان

به گزارش شهرکریمه امام جواد (ع)‌ از سال ۲۰۳ تا ۲۲۰ هجری قمری امامت شیعه را به عهده داشت، ایشان نیز مانند پدر بزرگوارش با توطئه جدید مأمون مواجه شد. مأمون که با سیاست فشار و قهر نمی‌توانست بر اهل‌بیت(ع)‌ غلبه کند در تقابل با آن حضرت تزویر را بر زندان و شکنجه ترجیح داد و ایشان را با اکراه از مدینه به سامراء آورد و ازدواج با دخترش ام الفضل را بر آن حضرت تحمیل کرد، و بدین سان خواست مشابه آن چه با امام رضا(ع) عمل نمود با فرزندش عمل کند.

مأمون می‌خواست با وارد کردن امام و شیعیان در عرصه سیاست آن‌ها را از استتار بیرون بیاورد و با پذیرش همکاری با خلیفه‌ رنگ مظلومیت و قداست را از چهره شان بزداید. او می‌خواست از یک سو تفکر شیعی یعنی عدم مشروعیت خلافت امویان و عباسیان را زیر سؤال ببرد و از سوی دیگر تفکر زهد و پارسایی که سیره مستمر امامان شیعه بود زیر سؤال می‌رفت. به علاوه با آوردن  امام در دربار رابطه‌اش را با مردم قطع کرده و شخصیّت مردمی حضرت تحت تاثیر قرار می گرفت.

همچنین با این اقدام مأمون نیز وجهه معنوی پیدا می‌کرد چه اینکه شخیصت معنوی و دینی از سلاله پیامبر(ص) را به دامادی برگزیده بود،‌ هدف قهری دیگر این بود که امام با پذیرش حضور در کنار مامون از منتقد و مخالف نظام به توجیه‌گر نظام عباسی مبدل می‌شد.

امام جواد(ع) با هوشیاری توطئه او را خنثی کرده و اولا حساب‌شده بی میلی خود را از حضور در سامرا را به اطلاع شیعیان رساند و ثانیا از فرصتی که حضور دربار در اختیار آن حضرت قرار می‌داد حسن استفاده را برد و برای نشر معارف شیعه و تشکیل مجالس بحث آزاد استفاده کرد.

به عنوان نمونه در جلساتی علمی که مأمون ترتیب می‌داد و از حضرت درخواست می‌کرد تا در آن جلسات شرکت کند، حضرت حضور می‌یافت و با درخشش علمی اش افضلیت اهل‌بیت (ع) در علم و فقهات را به منصه ظهور می‌رساند و منزلت و جایگاه آنان را به اثبات می‌رساند.

آن حضرت ۱۵ سال از دوران امامتش در زمان خلافت عبدالله مأمون بود که در این دوران آزادی نسبی برای فعالیت علمی و فرهنگی امام وجود داشت، از این رو به تربیت شاگرد و نشر علوم و معارف اسلامی پرداخت و دو سال از دوران امامتش به خلافت معتصم منتهی گردید؛ امام جواد(ع) در دوران ۱۷ ساله امامتش با جهادی بی‌امان، با شیوه ماهرانه و با استفاده از سپر تقیه آن هم نوع شگفت آوری از تقیه،‌ توانست اهداف پدر بزرگوارش را دنبال کرده و شیعه را از یأس و نومیدی و از هم گسیختگی و خطر سهمگین توطئه مأمون نجات دهد.

ایشان همچنین توانست منزلت والای اهل‌بیت(ع) و فریبکاری های سلاطین زمانه‌اش را فاش کند؛ از این رو معتصم احساس خطر نمود و این امام جوان را در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسانید.

انتهای پیام/ ۱۳۷