خلاصه:  

قانونگذار در سال ۱۳۹۲ برای اولین بار عنوان مجرمانۀ بغی را وارد قانون مجازات اسلامی نمود. طبق مادۀ ۲۸۷ این قانون، بغی قیام مسلحانۀ گروهی در مقابل اساس نظام جمهوری اسلامی ایران هست. هرچند عنوان بغی در قانون تازگی دارد، بحث آن در فقه امامیه کاملاً شناخته‌شده هست. احکام ذی ربط به بغی از دیرباز در کتب فقهی و در ضمن  موضوعات جهاد مطرح بوده هست. فقها بغی را قیام بر علیه امام معصوم(ع) یا حاکم عادل تشریح کرده‏اند و با شرایطی مبارزه با گروه باغی را واجب دانسته‌اند. این تحقیق با مقایسۀ شرایط و احکام بغی در فقه و قانون ثابت می‏کند که احکام بغی در اصطلاح فقهی با مقررات بغی در اصطلاح قانونی تفاوت‎های بنیادی دارد. درواقع میان بغی فقهی و بغی قانونی تنها اشتراک لفظی وجود دارد و نسبت میان آن دو از میان نسب اربعه، نسبت تباین هست. ازاین‌رو لازم هست مواد ذی ربط به بغی در قانون مجازات اسلامی طبق مبانی فقهی آن مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.
 

واژه‌های اصلی: بغی، گروه باغی، قیام مسلحانه، مادۀ ۲۸۷ قانون مجازات اسلامی، حاکم عادل.

نویسندگان:

دکتر سید احمد میرخلیلی: استادیار دانشگاه آیت الله حائری میبد

 دکتر عباس کلانتری خلیل آباد: دانشیار دانشگاه آیت الله حائری میبد

 محمد دیدگاهی ندوشن: دانشگاه آیت الله حائری میبد