به گزارش پایگاه خبری شهرکریمه از قم، برخی از محققان و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در نشست علمی «تحلیل گونه های معنویت گرایی در ج.ا.ا. در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب» بر ضرورت کوشش برای کشف ایده و نظریه مقام معظم رهبری درباره «معنویت انقلابی» تأکید کردند.

در این نشست که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، احمد شاکرنژاد به عنوان ارائه دهنده این کرسی ترویجی، اصطلاح «فیلسوف معنویت» را درباره رهبر معظم انقلاب از زبان یکی از پژوهشگران مورد توجه قرار داد و بیان داشت: این تعبیر جالب و مهم بیانگر آن است که بررسی و تحلیل همه بیانات رهبری از منظر کلیدواژه «معنویت»، یکی از پژوهش های اساسی در گام دوم انقلاب است، به ویژه آن که این مهم متأسفانه در گام اول انقلاب کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

معنویت انقلابی با رویکرد تحقق عدالت اجتماعی

وی ادامه داد: باید توجه داشت که رهبری معظم در بیانیه گام دوم انقلاب، معنویت را به شکل پیامبرانه و انقلابی ترسیم فرموده اند، یعنی همان معنویتی که به تحقق عدالت اجتماعی اهمیت فوق العاده ای می دهد و در عین حال به مسؤولان متذکر می شود که معنویت باید به شیوه معقول و بدون قُوّه و قدرت قاهره در جامعه پیاده شود.

شاکرنژاد همچنین به تعریف رهبری از معنویت پرداخت و گفت: ارتباط زنده با امر مقدس در بطن زندگی روزمره در چارچوب عقلانی و در سه سطح فردی مانند رعایت فردی تقوا، سطح جمعی مانند کمک به دیگران و همچنین سطح اجتماعی مانند استکبارستیزی را به نوعی می توان تعریف معظم له از معنویت دانست.

وی ضمن اشاره به پیشینه این بحث در قلم دیگر اندیشمندان و پژوهشگران افزود: به نظر می رسد هنوز گونه های لازم و کافی در این موضوع نُضج نگرفته اند تا بتوان بر اساس آن گونه ها، به یک فراترکیب در این بحث رسید.

شاکرنژاد در عین حال اصطلاح معنویت را در سه عنوان «ادبیات صوفیانه»، «ارتقای روان انسان» و یا «ارتقای روح انسان با افزوده استکبارستیزی» خلاصه و اضافه کرد: عنوان سوم به صورت ویژه در ادبیات بنیانگذاران انقلاب اسلامی بویژه حضرت آیت الله خامنه ای قابل استحصال است و بنده در این موضوع، بیش از ۷۰۰ مورد از بیانات ایشان را با کلیدواژه معنویت و ۲۰ کلیدواژه مرتبط دیگر مورد بررسی قرار داده و سپس آن را در قالب چند الگو به تحلیل نشسته ام.

وی افزود: در الگوی نخست، ۴ اصطلاح «معنویت زاهدانه»، «معنویت عارفانه»، «معنویت کاربردی» و «معنویت پیامبرانه یا انقلابی»، محور بحث قرار می گیرد که از این بین، مقبول ترین معنویت از دیدگاه رهبری، مورد اخیر یعنی معنویت انقلابی است که در آن به مسؤولیت اجتماعی توجه می شود و تحقق عدالت اجتماعی، یکی از مهم ترین اهداف است.

این پژوهشگر ادامه داد: البته مقام معظم رهبری در بیانات خود، نقدی هم به این رویکرد دارند که همانا احتمال بروز رفتارهای نسنجیده از برخی افراد در این زمینه است.

شاکرنژاد سپس الگو و مدل دیگر تحلیل گونه های معنویت را مورد اشاره قرار داد و گفت: در این الگو، یک «گونه و گفتمان مرکزی» مورد توجه قرار می گیرد که همه مؤلفه های معنویت انقلابی در آن لحاظ شده و در ادامه، «گونه هم خانواده» اشاره می شود که همه مؤلفه ها بجز یکی از آن ها در آن دیده می شود. همچنین گونه بعدی، «گونه یا گفتمان خنثی» است که تنها در یک مؤلفه با گونه مرکزی مشارکت دارد و در دیگر مؤلفه ها، با آن گونه شریک نیست و در نهایت، «گونه رقیب» به بحث گذاشته می شود که هیچ مشارکتی با گونه مرکزی ندارد و در ادبیات مقام معظم رهبری با تعابیری مانند «عرفان های ساختگی»، «ادیان منسوخ» و یا «عرفان های مادی پوچ» بحث شده است که به دنبال آن هستند تا زمینه را برای سلطه غرب فراهم کنند.

همه آن چه «معنویت انقلابی» نیست، نفی نمی شود

شاکرنژاد در پایان، یافته این تحقیق را چنین توضیح داد: در ادبیات مقام معظم رهبری، همه آن چه «معنویت انقلابی» نیست، نفی نمی شود، ولی سرِ ستیز با آن معنویتی است که دنیاپذیری و زمینه سازی برای سلطه غرب را فراهم می کند.

کوشش رهبر معظم انقلاب در موضوع راهبردی معنویت

در ادامه این نشست حجت الاسلام محمد عالم زاده نوری و محمد سوری نیز به عنوان ناقدان این بحث، نکاتی را مطرح کردند که یکی از این نقدها، کافی نبودن بررسی کلیدواژه ای در این موضوع بود، همچنان که رهبر معظم انقلاب نیز برای دستیابی به یک الگوی معنوی، زندگی معنوی ترین انسان های تاریخ را مورد بررسی قرار داده اند که یکی از نتایج و ثمرات آن در کتاب ارزشمند «انسان ۲۵۰ ساله» قابل مشاهده است.

انتهای پیام/۷۸۰۲۷