خلاصه

این نوشتار، جستاری هست در مورد «نظام‌سازی» در تفکر تفسیری رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، که یکی از ارکان و مبانی عملی «دکترین انتظار» در دیدگاه وی هست. در نگاه تفسیری آیت‌الله خامنه‌ای، روش انبیا در تحقق هدف دین، موعظه و منبر یا عرضه مکتب فکری و فلسفی نیست، چراکه آنان روش تربیت فردی هست و نمی‌تواند با هدف انبیا که تربیت همه بشریت هست، تناسب داشته باشد. رهبرمعظم انقلاب، با استفاده از نگاه کلان‌نگر به تفسیر که حاصل نگرش اجتماعی و تمدنی به قرآن کریم هست، روش انبیا را، ایجاد محیط مناسب پرورش انسان‌ها می‌دانند که می‌تواند به‌صورت کلان، بشریت را تربیت و هدف دین را پژوهشگر سازد. این محیط با ایجاد بسترها، نظام‌ها، نهادها، سازوکارها و قوانین و مقررات لازم در عرصه‌های کلان جامعه فراهم می‌شود. فرایندی که این محیط را در این عرصه‌ها ایجاد می‌کند، «نظام‌سازی» هست. آیه ۲۵ سوره حدید و آیه ۱۵۷ سوره اعراف در تفسیر رهبر معظم انقلاب شاهدی بر نظریه هست. و نیز آیاتی از سوره حج که اقامه نماز، پرداخت زکات، امربه‌معروف و نهی از منکر را از امور نظام‌ساز معرفی می‌کنند.

کلیدواژه‌ها: نظام سازی؛ هدف دین؛ روش انبیاء؛ آیت الله خامنه ای

نویسندگان:

محمد عینی زاده (موحد): دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه شهر قم

 سید رضا مودب: استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهر قم

دو فصلنامه پژوهش ها قرآن و حدیث – دوره ۱۱، شماره ۲۱، پاییز و زمستان ۱۳۹۶٫