سقائیان‌نژاد خردادماه سال ۹۴ با رأی اکثریت اعضای شورای اسلامی شهر قم به عنوان شهردار این شهر انتخاب شد و طی این مدت اقدامات گسترده‌ای را در شهر قم مدیریت کرده‌اند.

به گزارش شهر کریمه به نقل از فارس ، ۲۴ ماه از تصمیم شورای اسلامی چهارم شهر مقدس قم در انتخاب سیدمرتضی سقائیان‌نژاد به عنوان شهردار این شهر می‌گذرد. مدیریت شهری قم در خرداد سال ۹۴ دچار تغییر و تحولاتی شد به امید اینکه مدیریت جدید بتواند شهرداری را از بحران‌های مالی، اقتصادی، عمرانی و اجرایی نجات دهد.

اوایل سال ۹۴ بود که شرایط برای مدیریت شهری قم سخت‌تر از گذشته شده بود و به سبب بدهی‌های کلان به بانک‌ها و پیمانکاران بخش خصوصی شرایط مالی نامناسبی بر شهرداری حاکم بود. همچنین به دلیل همین مشکلات مالی و برخی تصمیم‌گیری‌های نادرست در سیستم مدیریتی شهرداری عمده پروژه‌های عمرانی شهر متوقف شده و برخی هم با سرعت بسیار کمی پیش‌ می‌رفت به گونه‌ای که در همین مدت قریب به ۱۴ پروژه نیمه کاره شهر قم را به کارگاه عمرانی راکد تبدیل کرده بود.

بالاخره در همین ایام بود که در آستانه نیمه شعبان شورای شهر قم سیدمرتضی سقائیان‌نژاد شهردار سابق اصفهان، که سوابق مدیریتی و اجرایی بسیار موفقی را در جایگاه‌های مختلف تجربه کرده بود را به عنوان شهردار قم برگزید.

وی در ابتدای حضور در جایگاه مدیریت شهری قم اولویت‌های خود رفع مشکلات پروژه‌های عمرانی نیمه کاره و معضلات داخلی شهرداری عنوان کرد.

اتمام ۱۴ پروژه نیمه کاره، تسویه بدهی‌های کلان شهرداری، تقویت ساختار و تشکیلات مدیریت شهری، رفع مشکلات داخلی شهرداری، تدوین برنامه برای حرکت مدیریت شهری از جمله اولویت‌هایی بود که شهردار جدید قم در راس برنامه‌های خود عنوان کرد تا بتواند شهر قم را متحول کرده و شرایطی برای دستیابی به هدف آرمان‌شهر شیعی و اسلامی فراهم سازد.

در این نوشتار گذری کوتاه بر کارنامه ۲۴ ماهه مدیریت شهری قم و میزان دستیابی به اهداف مطرح شده در بدو ورود به شهر قم خواهیم داشت.

*اتمام عمده پروژه‌های عمرانی نیمه کاره شهر قم

به طور کلی می‌توان گفت که تا پایان سال ۹۴ عمده توان و عزم مدیریت جدید شهر صرف شناخت وضع موجود و بررسی راهکارهای مختلف رفع مشکلات و همچنین برنامه‌ریزی برای حرکت در راستای بهبود شرایط عمرانی و مالی شهرداری شد به گونه‌ای که از اوایل سال ۹۵ اقدامات چشم‌گیری در شهر قم کلید خورد و به مرور طی این سال پروژه‌های عمرانی یکی پس از دیگری به بهره‌برداری رسیده و در اختیار مردم قرار گرفت.

از مجموع ۱۴ پروژه‌ عمرانی نیمه کاره شهر بیش از ۹۰ درصد آنها تا پایان سال ۹۵ به بهره‌برداری رسیده و در اختیار مردم قرار گرفت مازاد بر اینکه شهرداری سال گذشته نیز تعدادی پروژه جدید را آغاز کرد و بخش عمده آنها را تا پایان سال به بهره‌برداری رساند.

چند پروژه مهم دیگر از جمع پروژه‌های نیمه کاره شهر قم نیز باقی مانده بود که اوایل امسال بخش عمده آنها افتتاح شد و مابقی نیز طبق وعده مدیران شهرداری تابستان امسال در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

پروژه تقاطع سه سطحه شهدای ۱۵ خرداد: این پروژه یکی از پرحاشیه‌ترین و بحث‌برانگیزترین پروژه‌های عمرانی شهرداری قم طی چند سال اخیر بوده است به طوری که موجب اعتراضات گسترده مردمی شده بود و برخی مسوولان استانی و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی نیز نسبت به وضعیت آن واکنش نشان داده بودند.

زمان آغاز قرارداد اجرای این پروژه برای بهمن ماه سال ۹۳ بوده که قرارگاه قائم ارتش جمهوری اسلامی ایران اجرای آن را بر عهده داشت. این پروژه قریب به یک سال از زمان‌بندی مشخص شده در ابتدا عقب‌تر بوده و به همین دلیل به معضلی جدی برای شهر قم تبدیل شده بود.

نهایتا این پروژه که مبلغ پیمان آن قریب به ۴۰۰ میلیارد ریال بود با دخالت نمایندگان مردم قم در مجلس شورای اسلامی و مدیران استان، از قرارگاه قائم تحویل گرفته شد و شهرداری اوایل امسال آن را به طور کامل در اختیار مردم قرار داد.

تقاطع غیرهمسطح راه آهن و خیابان میثم: پروژه میثم در منطقه سه شهر قم، محور ارتباطی مناطق سه و ۶ شهری است که اجرای آن را نیز قرارگاه قائم ارتش بر عهده داشته است. این پروژه پس از تاخیر طولانی و بحث و جدل‌های فراوانی نیمه سال گذشته در اختیار مردم قرار گرفت.

برای این پروژه که در تعهد اصلی شرکت راه آهن بوده است قریب به ۱۰۰ میلیارد ریال از سوی شهرداری قم هزینه شده است.

بلوار آیت‌الله بروجردی: این بلوار حدفاصل انسجام تا پردیسان در حال اجرا است. فاز اول و دوم این پروژه حدفاصل انسجام تا میدان مرجعیت و میدان مرجعیت تا شهرک قدس به بهره‌برداری رسیده و فاز سوم نیز طبق وعده مدیران شهری تابستان امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.

برای اجرای این پروژه تاکنون بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال هزینه شده که بخش‌های نهایی آن توسط پیمانکار در حال اجرا است.

رمپ و لوپ تونل غدیر: تونل غدیر یکی از پروژه‌هایی است که در هسته مرکزی شهر قم حجم زیادی از بار ترافیکی را کاهش داده و موجب تسهیل در امور و مرور شهر مقدس قم شده است اما به دلیل عدم تکمیل آن قریب به دو کیلومتر از مسیر این تونل در سال‌های اخیر بلااستفاده رها شده بود.

در پروژه‌ای که اواسط سال گذشته توسط مدیریت شهری قم تعریف شد بازگشایی این مسیر با احداث رمپ و لوپ در دستور کار قرار گرفت و شهریور سال ۹۵ پیمانکار مشغول اجرای آن شد. اوایل امسال نیز این پروژه که موجب افزایش و تسهیل دسترسی مستقیم از بلوار عماریاسر به بلوار پیامبر اعظم می‌شود، با حضور مسوولان استان در اختیار مردم قرار گرفت.

تقاطع غیرهمسطح مقداد: پروژه مقداد در بدو حضور مدیران در جایگاه مدیریت شهری قم کلید خورد. استدلال مدیران بر اجرای چنین پروژه‌ای در محلی با چنین حجمی این بود که این محور پس از راه‌اندازی پروژه تقاطع سه سطحه ۱۵ خرداد به بن‌بست تبدیل شده و بار ترافیکی هسته مرکزی شهر را بیشتر می‌کند.

این تقاطع بر روی بزرگراه امام علی و بلوار عماریاسر توسط شرکت آبادراهان پارس در مدتی اندک اجرایی شد. بیش از ۸۰ هزار مترمربع عرصه خارج از محدوده معارض این پروژه با هزینه‌ای بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال تملک شد و در حال حاضر این پروژه ویژه و مهم در شهر قم در مدت زمان اجرای یک سال در اختیار مردم قرار گرفته است.

با افتتاح این پروژه علاوه بر خارج شدن بلوار عماریاسر از بن‌بست، امکان تردد مستقیم از میدان ۷۲ تن به سمت مرکز شهر، کاهش بار ترافیک محورهای محلی و کاهش ترافیک میدان جهاد صورت گرفته است.

تقاطع سه سطحه شهدای مدافع حرم: این پروژه نیز اردیبهشت ۹۵ آغاز شد. در ابتدا بسیاری انتقادات فراوانی به مجموعه مدیریت شهری داشتند که در شرایط مالی نامناسب و وجود پروژه‌های نیمه تمام متعدد اجرای این پروژه در شهر قم ضرورتی ندارد ولی پس از گذشت مدت اندکی و سرعت چشم‌گیر این پروژه همگان بر اهمیت آن اذعان کردند.

پروژه تقاطع سه سطحه شهدای مدافع حرم به صورت روگذر در بلوار جمهوری، زیرگذر در بلوار شهیدان محمودنژاد اجرایی شده که عملیات عمرانی آن در بخش زیرگذر در مراحل نهایی توسط سازمان توسعه و عمران شهرداری در حال اجرا است.

این پروژه نیز با اعتباری بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال پیشرفت بیش از ۹۵ درصدی داشته و همین روزها به طور کامل در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.

اجرای بلوار شهید کریمی و اتصال آن به بلوار شهید کبیری، اجرای نهضت آسفالت، اجرای بیش از ۲۰ بوستان شهری، توسعه درختکاری و فضای سبز در شهر قم، اجرای پروژه سورتمه بوستان علوی، افتتاح نخستین پارک آبی قم، افتتاح زمین‌های ورزشی، بهسازی محلات فرسوده شهر، توسعه ایستگاه‌ها و تجهیزات آتش‌نشانی، جذب سرمایه‌گذاران برای هتل سازی در بلوار پیامبر اعظم، اجرای پروژه جایگاه‌های کوچک سوخت‌رسان و… از جمله دیگر پروژه‌هایی است که توسط مدیریت فعلی شهری در کارنامه ۲۴ ماهه ثبت شده است.

یکی از مسائلی که در این مدت مورد اذعان بسیاری از بزرگان و مسوولان استان قم قرار گرفته، تقویت چشمگیر اقدامات در حوزه فضای سبز در شهر قم است. این شهر با وجود اقلیم نامساعد در گذشته جلوه نامناسب و خشکی نیز در شهر داشت اما طی دو سال اخیر سالانه بیش از ۳۰۰ هکتار به فضای سبز شهر اضافه شده و در حوزه شهری نیز قریب به ۳ مترمربع به سرانه‌ها افزوده شده است.

سقائیان‌نژاد اعلام کرده که طی پنج سال آینده سرانه‌های فضای سبز شهر قم را به میزان استاندارد رسانده و در حوزه تفریحی و گردشگری نیز برنامه‌های گسترده‌ای را اجرایی خواهد کرد.

*تسویه بدهی‌های کلان و تعیین تکلیف طلب‌ها از دولت

بخش دوم کارنامه مهم مدیریت شهری در ۲۴ ماه اخیر را می‌توان در تسویه بدهی‌های کلان و همچنین تعیین تکلیف طلب‌های میلیاردی از دولت عنوان کرد، مشکلی که کار در شهرداری قم را پرحاشیه کرده و با معضلاتی متعددی روبه کرده بود.

در نگاه دیگر می‌توان گفت که بدهی‌های کلان شهر قم را فلج کرده و شهرداری دیگر نمی‌توانست امور روزمره خود نیز مدیریت کند.

مدیران شهرداری در این مدت خبر از بدهی کلان ۱۵ هزار میلیارد ریالی می‌دادند که چیزی نزدیک به دو برابر کل بودجه یک سال شهرداری قم بود و تنها سود سالیانه ۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریالی آن نیز از درآمد یکساله شهرداری بیشتر می‌شد و تمام این مسائل مدیریت شهری قم را در مرز ورشکستگی مالی قرار داده بود.

سقائیان‌نژاد در بدو ورود به شهر قم برنامه خود را حول محور بررسی بدهی‌ها و تعیین تیمی ویژه برای رایزنی برای تسویه آنها مشخص کرد.

وی خود نیز با برگزاری جلسات متعدد با بزرگان شهر، نمایندگان مجلس، علما و مراجع تقلید اقداماتی عملی در راستای جلب نظر و حمایت بزرگان برای رفع مشکلات مالی شهرداری انجام داد که این اقدامات به تامین شرایط مد نظر شهرداری برای تهاتر بدهی‌ها و همچنین بخشودگی بخش عمده سود تسهیلات انجامید.

در کنار مطالبات بانک‌ها از شهرداری قم، مجموعه مدیریت شهری طی سال‌های اخیر درگیر پروژه‌های کلانی شده بود که با توجه به ناتوانی در تأمین منابع مالی آن‌ها، اقدام به اخذ وام و فروش اوراق مشارکت‌های میلیاردی کرد و به همین خاطر نه تنها در مسیر اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های خود با مشکلاتی روبه‌رو شد بلکه نتوانست آنچه را که در بانک‌های مختلف تعهد کرده است پاسخگو باشد و به دنبال آن پیمانکاران نیز به بخشی از طلبکاران شهرداری تبدیل شده بودند.

بانک‌های طلبکار از شهرداری قم بانک ملی، تجارت، شهر، آینده، کوثر و مهر اقتصاد بودند که در مدت دو سال اخیر قریب به ۹ هزار میلیارد ریال از بدهی‌ شهرداری به آنها با املاک در اختیار شهرداری تهاتر شده است.

در کنار این بدهی‌های کلان، طلب ۷ هزار میلیارد ریالی شهرداری قم از دولت بابت حوزه‌های علمیه و پروژه‌های دولتی بود که بر مشکلات شهرداری افزوده بود که اگر این عدد به شهرداری اختصاص می‌گرفت می‌توانست بخش عمده بدهی‌های خود را تسویه کند.

به طور موازی با روند تسویه بدهی‌ها، روندی برای وصول مطالبات شهرداری از دولت آغاز شد و در این زمینه نیز حمایت علما، مراجع تقلید، نمایندگان مردم قم و رئیس مجلس شورای اسلامی راه را برای پیگیری مطالبات شهرداری از دولت هموارتر کرد.

مساله‌ای که نهایتا اواخر سال گذشته به سرانجام رسید و در اقدامی کم‌نظیر هیات دولت مهر تایید به بدهی ۷ هزار میلیارد ریالی خود به شهرداری قم زد و این مبلغ را در قالب اسناد خزانه‌ای به مدیریت شهری تخصیص داد.

از بدهی قریب به ۱۵ هزار میلیارد ریالی شهرداری با تهاتر قریب به ۹ هزار میلیاردی طلب بانک‌ها نزدیک به ۷ هزار میلیارد ریال باقی مانده که با تخصیص بدهی دولت به شهرداری، این مشکل نیز رفع شده و می‌توان این نوید را داد که شهرداری در سال‌های آینده بدون مشکلی کلان مالی و با آرامش بیشتری به کار خود ادامه می‌دهد.

تمام اقداماتی که در این گزارش از آن سخن رفت، بابی است تا فرصتی برای تحول و توسعه شهر مقدس قم به عنوان خاستگاه انقلاب اسلامی و ام‌القرای جهان تشیع فراهم شود و در این بستر برای رسیدن به مدینه فاضله و جهان شهر شیعی، دست نیاز مدیران شهر برای حمایت، تلاش و همکاری به سوی تمام مدیران، مسوولان و بزرگان این خطه مقدس دراز است. باشد که این خدمات و فعالیت‌ها فرصت رفع کمبودهای شهر قم را فراهم کرده و مجالی برای خدمت بیشتر به مردم انقلابی و ولایتمدار آن در آینده فراهم کند.