حجت‌الاسلام محمدتقی فاضل میبدی در گفت‌و‌گو با ایکنا از اصفهان با بیان اینکه در جامعه ما دین ستیزی وجود ندارد و آنچه هست، گریز از دین یا بی‌تفاوتی نسبت به آن هست، اظهار کرد: به جای واژه دین گریزی، خوب تر هست بی‌تفاوتی نسبت به اعتقادات یا مناسک دینی را جایگزین کنیم. این بی‌تفاوتی از عاملان اجتماعی و درونی متاثر می‌شود. امکان دارد یک جوان به اغراض و توقع ها خود در جامعه دینی دست پیدا نکند که یا به سبب مشکلات تئوریکی و ایدئولوژیکی هست، یا در اثر موانعی می‌باشد که بر سر راهش قرار می‌گیرد.
وی اضافه کرد: به طور مثال جوانی می‌خواهد به سینما برود، ولی به وی می‌گویند رفتن به سینما از نظر فکری و عقیدتی کار درستی نیست، یا اینکه امکان دارد برای رفتن به سینما پول کافی در اختیار نداشته باشد و چون این جوان در جامعه‌ای دینی زندگی می‌کند، چه از راه فکری و ایدئولوژیکی از چیزی محروم گردد و چه به لحاظ اقتصادی موانعی برایش به وجود بیاید، همه اینها را از ناحیه دین و متولیان آن می‌داند و عمده‌ترین عاملی که باعث فرار جوانان از دین می‌شود، این هست که نتوانند به اغراض خود دست یابند، چون به آنان می‌گوییم که اسلام و قرآن اهدافی را برای شما مشخص کرده و از جامعه اخلاقی، معنوی و عقلانی دم می‌زنیم، جامعه‌ای که در آن کسی بی‌هویت و بیکار نیست و مالک اقتصاد و معیشت هست. در تئوری اینها را گفته‌ایم، ولی با گذشت سالیان سال، جوانان می‌بینند که آنچه به آنان وعده داده شده، پژوهشگر نشده، در نتیجه با دین خداحافظی می‌کنند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه شهر قم دنبال کرد: مقصر کلیدی در این زمینه، بعضی از متولیان دین و روحانیون می باشند، چون می‌خواهند همه چیز را به دین تحمیل کنند و می‌گویند دین آمده تا همه مسائل و مشکلات شما را حل‌و‌فصل کند و وقتی بیشتر مسائل و مشکلات جوانان حل نمی‌شود، گمان می‌کنند که دین مقصر هست. اگر ما به مردم و جوانان بگوییم که دین برای حل‌و‌فصل مسائل معنوی، اخلاقی و روحی آدم آمده و زیادی از مسائل دیگر را باید با عقل و تخصص و تجربه بشری حل کرد و در حقیقت این مسائل را از هم جدا کنیم، آن وقت جوانان متوجه می‌شوند که مشکل از کجا هست.

ضعف در پاسخگویی به مشکلات جامعه به دین گریزی منتج می‌شود
حجت‌الاسلام فاضل میبدی افزود: ما مدعی شدیم که جامعه ما جامعه‌ای دینی بوده و دین پاسخگوی تمام مشکلات هست، از سوی دیگر مدعی هستیم که نحوه حل مشکلات بشر را به لحاظ دینی می‌دانیم. اگر در پس ادعاها، عملی پژوهشگر نشود، اقتصاد معیوب، امنیت اجتماعی ضعیف و مفاسد اجتماعی فراوان باشد و دست به دست هم بدهد، دین گریزی در جامعه زیادتر می‌شود.
وی با اشاره به عامل درونی که می‌تواند باعث دین گریزی گردد، اظهار کرد: امکان دارد اشخاص به لحاظ فکری و عقیدتی قانع نشده باشند که باید به خدا، پیامبر و اسلام اعتقاد پیدا کنند، یعنی دچار قصور یا تقصیر فکری می‌شوند. پیشین بر این، دینداران مقلد بودند و گفته‌های سخنرانان و منبری‌ها را قبول می‌کردند، ولی امروز نسل جوان به سبب افزایش میزان تحصیلات و وجود شبکه‌های اجتماعی که با آنان رابطه دارد، هر چیزی را به نحو تقلیدی قبول نمی‌کند، لکن باید به لحاظ عقلی خود را قانع سازد تا بتواند به چیزی اعتقاد پیدا نماید و اگر کسی وی را از این نظر قانع نکند، برایش شک و شبهه ایجاد ‌شده و در این صورت، به عقاید و ادیان دیگر گرایش پیدا می‌کند.

مبانی اعتقادی پشتوانه مبانی اخلاقی هست
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه شهر قم با اهتمام بر اینکه دین یکی از محکم‌ترین پشتوانه‌های بنیان اخلاقی بشر هست، اضافه کرد: گرچه اخلاق منهای دین نیز ملموس هست و می‌توان آن را این‌گونه گمان کرد، ولی آنچه می‌تواند پشتوانه اخلاق قرار گیرد، دین هست. اگر مردم جامعه‌ای به ویژه جامعه دینی نسبت به دین بی‌تفاوت شوند، نسبت به اخلاق نیز بی‌تفاوت خواهند گردید. جوامع سکولار اخلاق و دین را از یکدیگر جدا کرده‌اند و مردم آنان، اخلاقی ولی بی‌دین می باشند. اگر نهادهای دینی و اعتقادی در جامعه ما سست گردد، به بنیادهای اخلاقی نیز لطمه وارد می‌کند، چون در جامعه ما اخلاق در دین تنیده شده و مردم اقدامات زشت مرتکب نمی‌شوند، چون دین به آنان گفته که جهنمی در کار هست و خداوند انسان‌ها را مؤاخذه می‌کند؛ در نتیجه اگر مبانی اعتقادی ما در هم بریزد، مبانی اخلاقی نیز در هم شکسته شده و اشخاص بی‌هویت می‌شوند.
وی اضافه کرد: جوامع شرقی و به ویژه کشورهای اسلامی با جوامع غربی خیلی تفاوت دارند. جوامع غربی حدود سیصد الی چهارصد سال هست که لائیک یا سکولار شده‌اند، ولی جامعه ما چون متدین بوده و ارزش‌های اسلامی را از راه دین می‌شناخته و به آنان عمل می‌کرده هست، اگر زیربنای مذهبی‌اش سست گردد، زیربنای اخلاقی آن نیز سست می‌شود، آن وقت جامعه آسیب‌های زیادی خواهد دید و مفاسد اجتماعی افزایش می‌یابد که هزینه زیادی نیز صرف مقابله با آنان می‌شود.

نادیده گرفتن نیازهای طبیعی جوانان باعث دین گریزی می‌شود
حجت‌الاسلام فاضل میبدی با بیان اینکه در مقابل دین گریزی با مشکلات عملی و دیدگاهی رو به رو هستیم، اظهار کرد: مشکل عملی این هست که ما حکومت را دینی ساخته و مدعی هستیم که از راه حکومت دینی مشکلات جامعه را حل می‌کنیم، ولی متاسفانه زیادی از مشکلات ما حل نشده باقی مانده و حتی مفاسد اخلاقی و اقتصادی نیز افزایش یافته هست. ما یا باید از پایگاه دین، وعده حل مشکلات را به مردم ندهیم و یا اگر این کار را انجام دادیم، باید مشکلات آنان را حل نماییم. اما صادق(ع) می‌فرماید:«کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم؛ مردم را از راه عمل به دین دعوت کنید، نه از راه گفتار». ما در راستای عمل خیلی ضعیف بوده و حتی کاری کرده‌ایم که به گفته شهید مطهری، میان نیازهای طبیعی جوانان و دین فاصله انداخته‌ایم، نظیر زمانی که مانع برپایی برنامه‌های شاد برای جوانان شده و به اسم دین، نیازهای طبیعی جوانان را نادیده می‌گیریم.
وی دنبال کرد: به لحاظ دیدگاهی، نوع تبلیغی که برای دین در جامعه و به ویژه صدا و سیما انجام می‌شود، بسیار پرخطر هست. گاها سخنرانی‌هایی از صدا و سیما پخش می‌شود که اصلا با عقل و روح اسلام هماهنگی ندارد و وقتی جوانان این مطالب را می‌شنوند، از دین فراری می‌شوند. نگاه ما به دین تماما خرافاتی هست و جوانان نمی‌توانند این نوع نگاه را قبول کنند.
انتهای پیام