حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا، عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب و ادیان شهر قم در گفت‌وگو با ایکنا؛ اظهار کرد: مادامی که منفعت های انسان‌ها در یک جامعه تأمین گردد، رعایت آموزه‌های اخلاقی و تن‌دادن به هنجارها امکان‌پذیرتر و شدنی‌تر هست، اما همین که منفعت های اشخاص در یک جامعه تهدید گردد آن وقت خطر عمل […]

رد نشود///اخلاق اجتماعی در دوران تحریمحجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا، عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب و ادیان شهر قم در گفت‌وگو با ایکنا؛ اظهار کرد: مادامی که منفعت های انسان‌ها در یک جامعه تأمین گردد، رعایت آموزه‌های اخلاقی و تن‌دادن به هنجارها امکان‌پذیرتر و شدنی‌تر هست، اما همین که منفعت های اشخاص در یک جامعه تهدید گردد آن وقت خطر عمل کردن به هنجارهای اخلاقی افزایش پیدا می‌کند و احتمال اینکه انسان‌ها و شهروندان یک جامعه‌، اخلاقیات را زیر پا بگذارند، بالا می‌رود؛ برای مثال وقتی در صف پمپ بنزین می‌خواهیم به بنزین بزنیم، اگر کسی نوبت ما را تهدید نکند، با آرامش سوخت را به اتومبیل تزریق می‌کنیم، راحت در صف می‌ایستیم و نظام اخلاقی را رعایت می‌کنیم، اما اگر احساس کنیم کسانی می‌خواهند صف را به هم بزنند یا اینکه بنزین جایگاه در حال تمام‌شدن هست؛ آن وقت داعیه در صف‌بودن و رعایت نظم برای ما کم می‌شود و امکان دارد صف را به هم بزنیم! یا اینکه فرض کنید ما طبق معمول اگر کسی را کنار خیابان نگاه کنیم که با حالت نیاز و درماندگی ایستاده هست، سوار ابزار نقلیه خود می‌کنیم تا قسمتی از مسیر را با ما معیت کند، اما اگر خبری در جامعه پخش بشود که چند نفر عابر، اتومبیل ماشین‌سوار را دزدی کرده‌اند، شاید دیگر کسی را سوار نکنیم و خطر این عمل اخلاقی را به جان نخریم.

وی اضافه کرد: این‌ مثال‌ها نشان می‌دهد وقتی شرایط اجتماعی، غیرطبیعی گردد، آن وقت رعایت اخلاق کار سختی می‌شود. یکی از مسائلی که جدیدا جامعه ما را در یک شرایط غیرطبیعی قرارداده همین تحریمی هست که ناجوانمردانه به سراغ ملت ما آمده و ملت ایران را در یک شرایط غیرطبیعی قرار داده هست، اولین مسأله هم این هست که جامعه از نظر ذهنی فکر می‌کند گرانی‌ها و کمبودهایی پدید خواهد آمد، در این شرایط غیرطبیعی احتمال آن هست که خطر عمل اخلاقی در جامعه افزایش پیدا نماید و خدای نکرده برخی شهروندان اخلاق را زیرپا بگذارند. این خطری هست که امکان دارد جامعه ما را تهدید نماید و باید بیشتر از پیش مواظب باشیم؛ ملت ما در این شرایط موظف است که التزام خود به آموزه‌های اخلاقی را زیادتر کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب و ادیان شهر قم تصریح نمود: ما باید بپذیریم که در شرایط تحریم، امکان دارد تلخی‌ها و دشواری‌هایی برای اقشاری به ویژه قشر متوسط به پایین، مریض ها یا کارگران پدید آید؛ بنابراین باید به عنوان شهروند و نه به عنوان دولت و حکومت چاره‌ای بیاندیشیم، دولت و حکومت مسئولیت هایی دارد که به آن می‌پردازم اما اینجا از وظیفه ها ملت حرف می‌گویم، هر کدام از ما باید به دیگری کمک کنیم تا شرایط تحریم بر ما ساده‌تر بگذرد و دشواری‌های احتمالی آن اندکی تحمل‌پذیرتر گردد.

حجت‌الاسلام صادق‌نیا در بخش دیگری از اظهارات خود در مورد الزامات اخلاقی برای سیاستمداران در دوران تحریم، اظهار کرد: حقیقت این هست که ما با دشمن نانجیبی سروکار داریم. دشمن ما کسی هست که به هیچ معاهده‌ای پایبند نیست، سیاستمداران ما در وهله اول باید کوشش کنند که ملت دچار این تحریم‌ها نشود و تحریم‌ها را به گونه ای کنار بزنند، اما به هر دلیلی اگر کوشش آن‌ها برای برطرف تحریم نتیجه نداد، باید علاوه بر کوشش برای حل مشکلات معیشتی مردم، هم‌صف مردم و در کنار مردم باشند. یکی از عللی که مردم ما در زمان دفاع مقدس توانستند آن شرایط دشوار را تحمل کنند این بود که مسئولین خود را در خط مقدم جبهه می‌دیدند. رهبر معظم انقلاب که ریاست جمهور وقت بودند کنار رزمنده‌ها حضور پیدا می‌کردند، نماینده‌های مجلس، وزرا و سایر مسئولین کنار مردم بودند، شهیدچمران، به عنوان وزیر این مملکت، در خط مقدم کنار رزمنده‌ها می‌جنگید، وقتی مردم این صحنه‌ها را می‌دیدند شرایط برایشان قابل تحمل‌تر بود. اگر مردم احساس کنند دشواری‌های تحریم ناظر به مسئولین نیز هست و آن‌ها هم در این دشواری‌های متاثر از تحریم، سهیم و شریک هستند و در خط مقدم، کنار تحریم‌زده‌ها حاضر هستند آن وقت شرایط برای مردم قابل تحمل‌تر می‌شود.

این جامعه‌شناس دنبال کرد: ملت ایران، در کمال خوشبختی یک جامعه استثناست، بدخواهان کوشش زیادی می‌کنند تا ملت ما را از نظر ذهنی و روانی در شرایط بسیار بد قرار بدهند و تحریم را بزرگتر از آن چیزی که هست، در اذهان عمومی جلوه دهند، اما تجربه تاریخی ملت ما در شرایط بحرانی نشان داده هست که به طور مستمر سرافراز بوده هست، ما همیشه با همبستگی، هم بلاهای
طبیعی و هم بلاهای
غیرطبیعی مثل جنگ را پشت سر گذاشتیم؛ خصوصیت جامعه این بود که احساس یکی‌بودن داشتیم و درد هر کدام از خودمان را درد همه می‌دانستیم. ما در آن دوران مفهومی به اسم «جنگ‌زده» داشتیم که غیرجنگ‌زده‌ها، آن‌ها را پناه می‌دادند؛ اما امروز مفهوم «تحریم‌زده» داریم، یعنی افرادی که طبق تحریم‌ها عارضه بیشتری می‌بینند. مردم ما بدین سبب که هنوز آن احساس یکی‌بودن را در خود دارند، در دوران تحریم به کمک یکدیگر می‌‌شتابند، به شرط آنکه برخی تهدیدات اخلاقی در جامعه و القائات رسانه‌ای دشمنان از بین برود.

حجت‌الاسلام صادق‌نیا یادآور گردید: رسانه‌ها این مسیولیت را دارند که کوشش کنند تا ذهنیت جامعه به سمت بزرگنمایی تحریم نرود، مردم  از نظر ذهنی و روانی، نسبت به پدیده تحریم، احساس ناامیدی و غیرقابل تحمل‌بودن نکنند و این امید را مخابره کنند که در همین شرایط هم امکان برتری برای ملت بزرگ ایران وجود دارد. جامعه ما، به واقع جامعه‌ای متدین و اخلاقی شمرده می‌شود، این دینداربودن، انگیزه‌های مشی اخلاقی را در ما تقویت می‌کند؛ به این مفهوم که وقتی احساس کنیم در جامعه برای قشری مشکلی وجود دارد، همین دینداربودن، ما را نسبت به کمک‌کردن به همنوع سوق می‌دهد.

انتهای پیام