گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-محمدصالح سلطانی*؛ پنجشنبه‌ها، دو ساعت قبل از نماز ظهر، توی مسجد دانشگاه شریف و روی صندلی‌های تاشوی مشکی‌رنگ می‌نشستیم روبرویش تا برایمان از «معارف انقلاب» بگوید. اگر حتی کلاس‌های قبل و پس از معارف انقلابِ «حوزه دانشجویی شریف» را هم از دست می‌دادیم، تقریباً محال بود این یکی از دست برود. انگار […]
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-محمدصالح سلطانی*؛ پنجشنبه‌ها، دو ساعت قبل از نماز ظهر، توی مسجد دانشگاه شریف و روی صندلی‌های تاشوی مشکی‌رنگ می‌نشستیم روبرویش تا برایمان از «معارف انقلاب» بگوید. اگر حتی کلاس‌های قبل و پس از معارف انقلابِ «حوزه دانشجویی شریف» را هم از دست می‌دادیم، تقریباً محال بود این یکی از دست برود. انگار یک اتفاق تازه بود در میان درس ها حوزه‌ی شریف. یک روز هم موضوع کلاسش «هنر انقلاب» بود و بعید هست به این زودی‌ها یادمان برود حاج‌آقا با چه دقت دیدگاهی پیگیر سریال «شهرزاد» بودند و دیدنش را به ما معرفت‌جوهای حوزه شریف هم سفارش می‌کردند! تقریباً تمام درس‌ها را هم از روی اسلایدهای PowerPoint تعلیم می‌کرد و روی لبه مسائلی که در نسبت ما نسل جدید و انقلاب اسلامی تشریح می‌شد، گام بر می‌داشت. « «حجت‌الاسلام و المسلمین محمد قمی» را با چنین تصویرهایی شناختیم.
حوزه شریف: لذت «تفقه»
««شریف» یک دانشگاه صنعتی هست و اگر دانشکده مدیریت و اقتصاد و گروهِ نیمه‌جانِ فلسفه‌علم نبود، ۱۰۰ درصدِ دانشکده‌هایش از علوم مهندسی یا علوم پایه بودند. همین دانشگاه صنعتی اما در زیادی از بزنگاه‌های فکری تاریخ معاصر ایران سهیم است. از قسمت غیرقابل انکار دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه آریامهر در شکل‌گیری گروهک منافقان، تا همین روزها و حضور پررنگ شماری از شریفی‌ها در میان حامی های جریان نامیده شده به بهار. شاید این حضور پررنگ و خطرِ کشیده شدن به انحراف-که به طور مستمر بالای سر شریفی‌هاست- جمعی از طلاب جوان و گروهی از فارغ‌التحصیلان انقلابی این دانشگاه را به فکر شکل‌دهی کانون‌های فکری-اندیشه‌ای حول شریف انداخته باشد. « «حوزه دانشجویی شریف» یکی از این کانون‌هاست. اجتماعی از طلاب و دانشجوهای جوان و دغدغه‌مند که بستر اندیشه‌ورزی دینی را برای دانشجوهای شریف فراهم آورده. جایی که تضارب رأیها و آزاداندیشی، بخشی از جدانشدنی آن هست و لذت «تفقه» در دین را به مهندسی‌خوانده‌های شریفی می‌چشاند. حوزه شریف، جایی هست که انگار ساخته شده برای تحقق آرزوی دیرین انقلابیون، یعنی «پیوند حوزه و دانشگاه»، که از اولی اصول و معارف دین را بگیرد و از دومی نوآوری و هماهنگی با اقتضائات زمانه را.
حوزه نسل دوم
حاج آقای قمی، ریاست و یکی از موسسین چنین حوزه‌ای هست. خودش فرزندِ دانشگاه هست. پس از چند سال تنفس در دانشگاه پا به حوزه گذاشته. « «حوزه شریف قنوتی» را هم در نزدیکی دانشگاه شریف راه انداخته. واقعه ی این یکی را نگفته‌بودم؟ این، یک حوزه «پژوهش‌محور» هست. به ادبیات دانشگاهی‌ها شاید بشود اظهار کرد «حوزه نسل دوم». چنین معدنی در جنب دانشگاه شریف راه افتاده تا آبشخور فکری شریفی‌های مملو از علامت سؤال باشد و به تردیدهایشان جواب بدهد. حاج‌آقای قمی و دوستانش در حوزه شریف‌قنوتی، پشتیبان فکری و عقیدتیِ بچه‌های مذهبی دانشگاه‌های بزرگ تهران‌اند و در میان بسیجی‌های دانشگاه شریف و دانشگاه تهران،کمتر کسی هست که اسم حاج‌آقا قمی، حاج‌آقا جلالی، حاج‌آقا آقانوری و حاج‌آقا وظیفه‌عالی را نشنیده باشد.
یک جوان‌گرایی اصیل
حجت‌الاسلام قمی با چنین عقبه‌ای- که شاید روایت من از آن یک‌دهمِ اصلِ ماجرا هم نباشد- وارد سازمان تبلیغات اسلامی شده. نصب او، نخستین نمونه عینی و عملی مواجهه نسل جدید طلاب انقلابی با مسائل کلان مدیریتی هست. قمی ۳۸ ساله، اکنون یک نماد هست. نمادی از طلبه‌های جوان انقلابیِ دغدغه‌مند که طی ده سال موخر در حال نقد ساختارها بودند و پیگیرِ کنار رفتن مسئولان سالخورده. اکنون گوی و میدان، به یکی از خود این طلبه‌های جوان دست یافته. یکی که شبکه‌ای از فعالین بسیجی دانشگاه شریف، خود را شاگرد او می‌دانند و شماری از آن‌ها در حوزههای علمیه مشغول به تحصیل شده‌اند. امتحان امروز حاج‌آقای قمی، امتحان همه جوانهایی هست که در انتظار بودند معبری باز گردد تا در میان مسئولان کلان نظام راهی پیدا نمایند. معبر، با حکم هفته گذشته حضرت آقا باز شده و امتحان بزرگ جوان‌گرایی، شروع شده هست. نصب حاج‌آقای قمی، نسخه اصیل‌ِ جوان‌گرایی هست. نسخه‌ای که احتمالاً با انتصاب‌ها و انتخاب‌های حاج‌آقا برای مسئولیت‌های متفاوت سازمان تبلیغات اسلامی، زیادتر به چشم خواهد آمد.
ماموریت غیرممکن
سویه دوم حکم با اهمیت حضرت آقا اما خود سازمان تبلیغات اسلامی هست. سازمانی که بیشتر از ۱۰۰ سینما در سراسر ایران را تحت تملک دارد، یک خبرگزاری و یک انتشارات و یک دانشگاه در اختیار دارد و البته انبوهی از استعداد برای تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در سطوح عالی نظام. چنین ظرفیت عظیمی از «امکان» اکنون در اختیار یک روحانی جوان و تیم احتمالاً جوان اوست. موفقیت در اداره و بهبود شرایط چنین سازمان عظیمی، بی‌شک می‌تواند در تاریخ انقلاب اسلامی ماندگار شده و به عنوان سندی از موفقیتِ اعتماد به جوانان، ثبت گردد. از طرف دیگر اما عدم توفیق احتمالی حاج‌آقا و دوستان، بسیار زود پای جوانان را از سمت‌های با اهمیت می‌بُرَد و میدان را برای بازنشسته‌های خسته باز خواهد کرد. حجت‌الاسلام محمد قمی، علی فروغی و محمدجواد آذری جهرمی در میان افکار عمومی مثلثی از مسئولان جوان را شکل داده‌اند که عملکردشان زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار گرفته. حاج‌آقای قمی، باید سازمانی پر ابهام و کم‌بازده را به دوران اوج خود برگرداند و این، ماموریت غیرممکنی به نظر می‌رسد. نیروی جوانی اما هر غیرممکنی را می‌تواند ممکن کند. نمی‌تواند؟
*معاون فرهنگی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف
نمی‌تواند؟انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالان دانشجویی هست.
Sunday, 19 May , 2024