وی از شاگردان شیخ بهاءالدین عاملی سرشناس به شیخ بهائی، میرداماد و ابوالقاسم میرفندرسکی بود ملاصدرا بعد از ترک اصفهان به شهر قم رفت و در قریه کهک واقع در دامنه کوه در چهارفرسنگی شهر قم به تهذیب نفس و ریاضت مشغول گردید و در خانه ای مشغول به زندگی گردید که امروز توان دارد محلی برای جذب گردشگرانی باشد که به شهر قم عزیمت می کنند.

خانه ملا صدرا در کهک در منتهی الیه غرب این روستا در محله چال حمام واقع هست و حول آن را خانه های روستایی با بافت معماری منطقه های گرمسیری احاطه کرده اند و ساختمان آن به دوره صفویه ذی ربط می گردد.

برای یافتن خانه ملاصدرا کافی هست به انتهای بافت سنتی روستا برویم. در انتهای یکی از مسیرهای هلالی شکل روستا به خانه ملا صدرا می رسیم. ساختمان ذکر شده در داخل یک باغ قرار داشته که هم حالا قسمت زیادی از آن توسط خانه های همجوار اشغال گردیده هست.

شاید به علت همین بالا بردن کارکردها یا برگرداندن بنا بر حالتی که زمان ملاصدرا بود، طرح جامع خانه ملاصدرا از ۹۲ در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری شهر قم جای گرفت و در حال حاضر مراحل مرمت این خانه در حال انجام هست.

عناصر شاخص خانه ملاصدرا

خانه ملاصدرا در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت دست یافته هست.

در حال حاضر خانه ملاصدرا دربردارنده یک گنبد و سه صفه هست که بهمراه قسمت های مرمت شده اطراف، به عنوان خانه حکیم ملاصدرا مورد بازدید قرار می گیرد.

سومین بنا بنای کوچکی هست که در شمال شرقی باغ قرار دارد.

عامل دیگری که بر ارزش های مجموعه افزوده هست، رشته قنات پر آبی هست که در این محدوده ظاهر می گردد

محوطه کلیدی این بنا سقف گنبدی شکل دارد و در رأس گنبد آن، شیشه های رنگی نور را به داخل بنا ارشاد می کند

تزئینات بنای این خانه دربردارنده گچ بری شبه سجاده ای و مشبک های گچی در نورگیرهاست. محوطه کلیدی این بنا سقف گنبدی شکل دارد و در رأس گنبد آن، شیشه های رنگی نور را به داخل بنا ارشاد می کند.

عامل دیگری که بر ارزش های مجموعه افزوده هست، رشته قنات پر آبی هست که در این محدوده ظاهر می گردد به همین علت با توجه به مورد ها اشاره شده به نظر می آید که میتوان با محافظت و مرمت این مجموعه باستانی و توجه کافی به آسیب طبیعی ارزشمندی مثل چال آقا و تأسیساتی چون قنوات بر ارزش و ارزش مجموعه باغ و خانه ملاصدرا اضافه کرد.

زمان اقامت ملاصدرا در کهک

طبق آنچه روایت شده هست دوران خلوت گزینی ملاصدرا در کهک را ۷ و به قولی ۱۵ سال دانسته اند. با ارزیابی اجمالی اعداد و تاریخ فوق میتوان سال ۱۰۲۰ هجری قمری را میانگین احتمالی سال هایی دانست که ملاصدرا در کهک بوده هست.

امروز کهک شهری هست که نزدیک سه هزار نفر جمعیت ثابت دارد با ویلاهای رنگارنگ و بافتی که دیگر شبیه به زمان ملاصدرا نیست. خانه ملاصدرا با سقف گنبدی و نمای خشت و گل، مقصد زیادی از گردشگرانی هست که به بخش کهک وارد می گردند.