اشاره: جامعه پویا همواره با مطالعه جدی و سرانه مطالعاتی بالا می‌تواند پیشرفت اجتماعی را رقم بزند، چرا که بررسی افکار مختلف و سیر در تاریخ و زندگی گذشتگان کمک زیادی به ساختن فردا می‌کند و مهمترین پیش‌نیاز تحقق تمدن اسلام از منظر رهبر معظم انقلاب است.

حالا که در روزهای خانه نشینی، فرصتی برای مطالعه ایجاد شده است، خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری شهرکریمه در گفت‌وگو با دکتر جواد سلیمانی امیری، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) به بررسی کتاب و زمینه‌های ارتقای مطالعه در جامعه پرداخت.

شهرکریمه- مهمترین ضرورت مطالعه و داشتن یک سیر چیست؟

یکی از راه‌های ارتقاء و رشد فرهنگی و اجتماعی جامعه، رشد علمی بشر در تاریخ مواجهه مستقیم با صاحبان فضیلت، علم و اخلاق بوده است.معمولا مواجهه مستقیم افراد با اندیشمندان معاصر زیاد نیست اما بشریت در طول تاریخ میراث ماندگاری را در قالب کتاب و مکتوبات به یادگار گذاشته است که فضائل این دستاوردهای علمی، پژوهشی و اخلاقی در کتاب‌ها جمع شده است.

زمانی که جامعه به سمت کتابخوانی می‌رود، از میراث ماندگار نسل‌های گذشته استفاده می‌کند و در صورتی که به کتاب خواندن عادت نکند، جامعه خودش را از منبع معرفت بخش و پرفیضی محروم کرده است که به سادگی جایگزینی نخواهد داشت.

اولین اهمیت کتاب خواندن این است که انسان را به نسل‌های گذشته و میراث علمی اقیانوس بیکران علم متصل می‌کند و درس‌هایی را در قالب‌هایی همچون گفتار، سخنرانی و تدریس در همین کتاب‌ها نگاشته می‌شود.

تمرکز انسان در هنگام خواندن بیشتر است

در بین خواندن یا شنیدن، تمرکز انسان در هنگام خواندن بیشتر از شنیدن است، هرچه تمرکز بالاتر برود، یادگیری هم بیشتر می‌شود و انسان به حقایق علمی و معرفتی دست پیدا می‌کند. برخی‌ها شاید بگویند که شبکه مجازی می‌تواند جای کتاب را بگیرد، در صورتی که کتاب در آن بارگزاری می‌کردند، بله! اما مطالبی که به صورت پیام می‌آید، مطالبی سطحی و روزنامه‌ای است تا محتوایی جان‌دار و محکم.

استفاده از محضر دیگران به صورت چهره به چهره نیاز به مقدماتی دارد و در صورتی که می‌خواهید از عالمی استفاده کنید یا به درس او بروید، اگر وقت داشته باشد یا بتواند تدریس کند، این اتفاق می‌افتد اما کتاب همچون مدرسه‌ای می‌ماند که همیشه در اختیار ما است و هر زمان که بخواهیم درب این مدرسه را باز می‌کنیم و از آن استفاده می‌نماییم.

در هر زمان و مکان از هنگام سوارشدن به اتوبوس تا هنگام مسافرت در قطار و هواپیما می‌توان کتاب خواند و همین علت، کتاب را موضوعی کم نظیر می‌کند.

شهرکریمه- کتاب خواندن چه اثراتی را بر جامعه و فرهنگ می‌گذارد؟

آن زمان که فرد به دنبال میراث ماندگار بیکران می‌رود، در رفتار و گفتار او ظاهر می‌شود که خیلی متفاوت‌تر از کسی است که اهل کتاب نیست و انسان خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر آموخته‌هایش هست که او را رهبری می‌کنند.

در بعضی از مسائل باید به منابع دست اول مراجعه کرد و اگر نشد به محققین قابل اعتماد در آن حوزه رجوع کنیم، چرا که در هر علمی محققین نام‌دار و قابلی هستند که می‌توان به آنها رجوع کرد و آثار آن اقیانوس بیکران اینگونه در رفتار و گفتار انسان ظاهر می‌شود.

شهرکریمه- چه راهکارهایی برای افزایش سطح مطالعاتی جامعه وجود دارد؟

اتفاق خوبی که دیدیم، زمانی که به نانوایی، مسجد، زیارتگاه یا مترو می‌روید، قفسه کتاب‌هایی را گذاشتند تا به مطالعه تشویق کنند، اما این کار را باید مدتی ادامه داد و در کنارش به افراد درباره فواید کتابخوانی توضیحاتی داد تا تشویق به امر کتابخوانی بشنوند.

مطالعه مانند ورزش است و باید خودتان را وادار به کتاب‌خوانی کنید تا لذتش را بچشید، شما تا زمانی که وارد ورزش نشدید و لذتش را نچشیدید، ارزش آن را درک نمی‌کنید، کسی ارزش این موضوع را درک می‌کند که پای آن بنشیند و در این موقع است که وقتی کتاب نمی‌خواند، احساس کمبود می‌کند.

یکی دیگر از راههای تشویق به مطالعه، مصاحبه با داشمندان بزرگ و تولید آن به صورت مستندهای مختلف است تا ارزش مطالعه را در جامعه فهماند، درباره اینکه چقدر مطالعه کردید و با مطالعه به کجا رسیدید.

البته برای مطالعه از کتاب‌های کوتاه و کوچک شروع کنید، کتاب‌هایی که مورد علاقه است یا ثمره کاربردی در زندگی دارد، اصل کتاب‌خوانی به صورت عام خوب است ولی ترویج آن هنگامی که به صورت تخصصی‌تر می‌شود، بهتر از ترویج مطالعه به صورت عام است. /۸۸۲/ ۴۰۳/

شهرکریمه- ممنون از اینکه وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.

خبرنگار: محمدحسین کتابی