خلاصه

در فقه اسلامی دربارۀ تشریح مال منقول و غیرمنقول دو مبنا به‌چشم می‌خورد که یکی از آن دو در مادۀ ۱۲ ق. پذیرفته گردیده هست. مال منقول و غیرمنقول در فقه اسلامی، آثار و احکام متفاوتی دارند، من جمله آن آثار در شفعه نمودار می‌شوند که طبق آن، معروف فقهای شیعه و اهل تسنن در اموال غیرمنقول شفعه را روا دانسته‌اند و در اموال منقول از عدم جواز شفعه حرف گفته‌اند. قانون مدنی ایران نیز همین نظر معروف را اختیار کرده هست. علی رغم دیدگاه معروف، جواز شفعه در اموال منقول منطقی به‌نظر می‌رسد؛ زیرا عللی که برای حکم عدم جواز شفعه در اموال منقول مورد استناد معروف قرار گرفته‌اند، تهی از اشکال نیستند و علل عمده‌ای چون روایات و ضرورت برطرف آسیب و دفع مشقت و حرج در اموال منقول به‌وسیلۀ شفعه، جواز شفعه در اموال منقول را توجیه می‌کنند. مجله پژوهش های فقهی – دوره ۱۳، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۶٫

کلیدواژه‌ها: تقسیم‌پذیر؛ شفعه؛ آسیب؛ غیرمنقول؛ منقول

نویسندگان:

مرتضی رحیمی: دانشیار بخش علوم قرآن و فقه دانشکدۀ الهیات دانشگاه شیراز، ایران

سید محمد هاشم پورمولا: استادیار بخش علوم قرآن و فقه دانشکدۀ الهیات دانشگاه شیراز، ایران