خبرگزاری مهر: استان تهران با نزدیک به ۷۰۰ اثر به ثبت ملی دست یافته، به‌عنوان پایتخت ایران به طور مستمر مقصد گردشگران زیادی در تمام ایام سال و به‌ویژه فصل بهار و ایام نوروز هست.

مجموعه کاخ نیاوران در شمیرانات، ابنیه سلطنتی مربوط و متصل به کاخ گلستان در میدان ۱۵ خرداد تهران، کاخ مظفری دارآباد در شمیرانات، کاخ صاحبقرانیه نیاوران در شمیرانات، مسجد مستوفی‌الممالک در محله «سنگلج» تهران، مسجد جامع ورامین، بنای تاریخی گور گنبد فیروزکوه، نارنج قلعه دماوند، امام‌زاده سلطان مطهر دماوند، مرکز شهر سلجوقی و دیالمه ری، بقایای قلعه گبری دمز آباد ورامین، قلعه ایرج پیشوا، تپه باستانی مافین آباد اسلامشهر، آتشکده تخت رستم رباط‌کریم، تپه گلستان، تپه کاووسیه شهرستان قدس، قلعه قجیر ملارد، پل‌دختر بادامک شهریار و امامزاده زید ابوالحسن الحسینی ورامین جزء آثار به ثبت ملی رسیده‌ای هست، که هرساله میزبان گردشگران داخلی و بیگانه هست. استان تهران واقع در عرض جغرافیایی ۳۴ درجه تا ۳۶.۵ ۵ شمالی و طول جغرافیایی ۵۰ درجه تا ۵۳ درجه شرقی، در شمال ایران و جنوب رشته‌کوه البرز واقع‌شده هست. مرز شمالی آن به استان مازندران و از جنوب به استان شهر قم، از جنوب‌غربی به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود هست.

شهر تهران مرکز این استان و پایتخت کشور ایران هست که در کنار شهرستان‌های اسلامشهر،  پاکدشت، پردیس، پیشوا، دماوند، رباط‌کریم، ری بهارستان، شمیرانات، شهریار، قدس، قرچک، فیروزکوه، ملارد و ورامین مجموعه‌ای غنی از زیباترین و متنوع‌ترین جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی ایران را در خود جای داده هست، تا به گفته مرتضی رحمانی موحد، ریاست ستاد سازگاری خدمات عزیمت کشور، استان تهران در نوروز ۹۶ همراه با استان‌های مازندران، گیلان، بوشهر، هرمزگان، خوزستان، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و کرمانشاه شاهد ورود بیشترین گردشگر در کشور باشد.    
راه‌های ورود به استان تهران

  استان تهران به سبب موقعیت مناسب دسترسی‌ها و نیز جایگاه سیاسی و برخورداری از آب‌وهوای متنوع در تمام طول سال پذیرای گردشگران از اقصی نقاط کشور و نیز کشور‌های بیگانه هست، که مسافرت‌هایی با مقاصد درمانی، کاری و تفریحی برای بازدید از آثار تاریخی و باستانی و نیز طبیعت این استان، انجام می‌دهند.

دسترسی زمینی به تهران، از جنوب شرق از طریق کانون امام رضا (ع) و «ایوانکی» در استان سمنان امکان‌پذیر هست، این استان از آزادراه تهران-قم، جاده قدیم شهر قم و آزادراه حرم تا حرم با استان شهر قم و از طریق محور‌های مواصلاتی و کوهستانی هراز و فیروزکوه با استان مازندران و آزادراه تهران-کرج و نیز جاده ویژه و قدیم کرج با استان البرز و به‌وسیله جاده ساوه با استان مرکزی در رابطه هست، تهران علاوه بر این مرکز کریدور‌های کلیدی کشور هست.

فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) با مساحت کل ۱۴ هزار هکتار، امکان دسترسی هوایی کشور‌های بیگانه به این استان را فراهم کرده هست، این فرودگاه، در ۳۰ کیلومتری شهر تهران و در حوزه تقسیمات شهرستان ری قرار دارد و دارای یک ترمینال مسافربری فعال با حجم جابجایی ۶.۵ ۵ میلیون مسافر و ۱۲۰ هزار تن بار در سال هست، این فرودگاه میزبان بیشتر از ۴۰ شرکت هواپیمایی بوده که با بیشتر از ۷۰۰ پرواز هفتگی تهران را به شهر‌هایی در بیشتر از ۳۰ کشور جهان متصل می‌کنند.

فرودگاه مهرآباد، ترمینال پرواز‌های داخلی تهران هست، این فرودگاه که در سال ۱۳۱۷ ساخته شده هست، در بخش غربی تهران واقع شده هست.

جاذبه‌های گردشگری استان تهران

تنوع در جاذبه‌های گردشگری تهران یکی از مواردی هست که زیادی از گردشگران را برای بازدید به‌سوی خود فرامی‌خواند، در این حالت گردشگران باید با یک برنامه‌ریزی صحیح و دقیق از وقت خود به شکل احسن برای دیدن از پایتخت ایران اسلامی استفاده نمایند.  

  جاذبه‌های طبیعی تهران دربردارنده آبشار‌های زیبا، پیست‌های تفریحی، تله کابین، کوه‌های جذاب و تپه‌های پرجاذبه، دریاچه‌ها، غار‌ها و دره‌ها هست، که با گستردگی در کل استان، به‌خصوص منطقه های کوهستانی یکی از پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری تهران بوده و همه‌ساله خیل عظیمی از گردشگران را برای بازدید از این منطقه های به پایتخت می‌کشاند.

جذابیت‌های فرهنگی و مذهبی تهران دربردارنده حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، امامزاده جعفر بن موسی الکاظم (ع) پیشوا، امامزاده صالح بن موسی الکاظم (ع) تجریش، امامزاده داوود (ع) کن، آرامگاه بی‌بی‌شهربانو ری، حرم مطهر حضرت امام خمینی (ره) و … استازجمله شاخص‌ترین جاذبه‌های طبیعی استان تهران می‌توان به آبشار دوقلو در شمال تهران، آبشار سنگان در «سولقان»، آبشار و تنگه واشی در فیروزکوه، آبشار برگ جهان در لواسانات، آبشار شکرآب در «رودبار قصران» شمیرانات، پیست شمشک، پیست دیزین، پیست دربندسر، تله سیژ آبعلی، پیست توچال، تله کابین توچال، تپه سلام در مسیر کوه «پلنگ چال» امام‌زاده داوود (ع)، دربند، درکه، دره کن-سولقان، دریاچه تار دماوند، دریاچه سد لتیان، دریاچه سد ماملو، غار بورنیک فیروزکوه، غار رود افشان، فرحزاد و … علاوه بر این من جمله مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری تاریخی تهران کاخ بهارستان (مجلس شورای ملی)، کاخ سرخه‌حصار، قلعه ایرج پیشوا، برج طغرل ری، آتشکده بهرام در ری، بازار ری، میدان اعدام تهران، موزه ایران باستان، موزه تماشاگه تاریخ، موزه ملی ملک، موزه هنر‌های تزئینی، موزه مردم‌شناسی، موزه نظامی، عمارت دارالفنون، کاخ گلستان، کاخ مرمر، برج نقاره‌خانه ری، برج علاءالدین ورامین، بازار تجریش، میدان اسب‌دوانی، میدان آزادی و موزه جواهرات ملی می‌توان اسم برد.

در کنار این جاذبه‌ها، جذابیت‌های فرهنگی و مذهبی تهران دربردارنده حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، امامزاده جعفر بن موسی الکاظم (ع) پیشوا، امامزاده صالح بن موسی الکاظم (ع) تجریش، امامزاده داوود (ع) کن، آرامگاه بی‌بی‌شهربانو ری، آرامگاه سید فتح‌الله ورامین، حرم مطهر حضرت امام خمینی (ره)، مصلی تهران و حسینیه ارشاد هست، مجموعه‌ای بی‌نظیر از جاذبه‌های گردشگری در استان را به وجود آورده هست.

آبشار و تنگه «واشی» در استان تهران، در ۱۷ کیلومتری شهر فیروزکوه، و ۱۰ کیلومتری روستای «جلیزجند» جای گرفته هست.

آبشار و تنگه «واشی» فیروزکوه

ارتفاع تقریبی آبشار تنگه ۱۵ متر هست که در تنگه دوم «واشی» قرار گرفته هست. تنگه واشی دربردارنده ۲ تنگه هست، که اسم تنگه اول «سا» هست، اما آبشار کلیدی در تنگه دوم قرار دارد، که گردشگران باید از تنگه اول تا انتهای تنگه دوم را پیاده طی کنند.

  مسیر صعود آبشار ۳ بخش بسیار زیبا دارد، که در طول باید از دشت «ساواشی» نیز گذر کرد و سر انجام به آبشار رسید، تمام مسیر حدود ۲ کیلومتری مملو از سرسبزی و خرمی و آبادانی هست.  

در حاشیه تنگه یکی از گیاهان دارویی به اسم «باریجه» وجود دارد که البته به سبب کمیابی، گردشگران اذن چیدن آن را ندارند و چیدن این گیاه پیگرد قانونی دارد. بهار و تابستان خوب ترین مجال برای حضور در این تنگه زیبا هست، که می‌توانید در آن خاطراتی کم‌نظیر و تکرار نشدنی برای خود و خانواده رقم بزنید.

برای رفتن به این آبشار خوب تر هست، از راهنمایان محلی بهره گرفته گردد.

در ۴۰۰ متر از مسیر آبشار این تنگه، صخره‌هایی با ارتفاع ۱۰۰ متری دیوار‌هایی ایجاد نموده و از میان آن صخره‌ها رودخانه‌ای گذر می‌کند، که از کوه‌های «ساواشی» سرچشمه می‌گیرد، گردشگران برای گذر از این تنگه وادار هستند، از میان آب این رودخانه که تا زانوی آن‌ها می‌آید گذر کنند.

این اثر در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ۱۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت دست یافته هست.

برج تاریخی «طغرل» ری

  «طغرل» که در شرق آرامگاه «ابن بابویه» در خیابانی به همین اسم و در شهرری قرار دارد، در جنوب شهر تهران واقع شده و مربوط به دوران حکومت سلجوقیان با قدمتی ۸۰۰ ساله هست، که برای نخستین بار در سی و پنجمین سالگرد سلطنت ناصرالدین پادشاه مرمت گردید.  

«این برج داری ۲۰ متر ارتفاع هست، شکل ظاهری این بُرج شبیه عقربه‌های ساعت هست و به همین سبب زیادی از کارشناسان بر این عقیده اند، که از روی تابش آفتاب به این برج ساعت را تشخیص می‌داده اند، به صورتی که به ازای هر ساعت از طلوع آفتاب یک کنگره از این برج روشن می‌شود، تا در وقتی که خورشید در نصف النهار منطقه قرار داشته باشد، درست بالای سر در جنوبی برج قرار می‌گیرد چون که درب‌های برج کاملاً شمالی جنوبی بوده و روی نصف‌النهار واقع هست، در این هنگام سایه تیغه‌ای که بالای سر سردرب ورودی هست در بالای تبری ضربی گونه سر در قرار گرفته و حکایت از لحظه اذان ظهر می‌کند.

پس از آن و در زمان غروب آفتاب به ترتیب کنگره‌های طرف غروب خورشید روشن می‌شود، اگر یک ساعت بگذرد، یک کنگره، ۲ ساعت ۲ کنگره و .

روشن می‌شود، تا خوشید غروب کند… علاوه بر این از کاربرد‌های دیگر این برج این بوده هست، که شب‌ها با روشن کردن آتش بر روی این برج زمینه روشن شدن منطقه و راهنمایی مسافران در جاده ابریشم را فراهم می‌کردند.

اما در مورد شخصیتی که در آن مدفون هست، اختلاف نظر وجود دارد، بعضی با استناد به کتاب «مجمل التواریخ» این برج را مدفن «طغرل بیک» سلجوقی می‌دانند و عده‌ای دیگر این مکان را مدفن «خلیل سلطان» از فرماندهان «تیمور لنگ» و همسر وی می‌دانند و بعضی دیگر این بنا را مدفن «فخرالدوله» دیلمی و یا «ابراهیم خواص» می‌خوانند.

قلعه «ایرج» که به دژ یا قلعه «گبری» نیز سرشناس هست، مربوط به دوره ساسانیان بوده و در روستای «عسگرآباد» شهرستان پیشوا واقع شده هست.

قلعه «ایرج» پیشوا

  این اثر که در سال ۱۳۸۲ با شماره ۹۸۳۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت دست یافته، بزرگ‌ترین قلعه خشتی نظامی جهان هست، که آثار کشف‌شده در آن دارای قدمتی بیشتر از ۳۰۰۰ سال هست و کشف این اشیا احتمال آن‌که این قلعه در دوره ساسانی مرمت‌شده باشد، را قوت بخشیده هست.  

این قلعه با بارویی بسیار مستحکم و ابعادی در حدود ۱۴۴۰ در ۱۲۸۰ متر بر روی بلندترین قسمت محیط اطراف بنا شده و خشت‌های بکار رفته در این قلعه بزرگ و در ابعاد ۶۰ در ۲۵ سانتی‌متر هست.

ساختمان دژ دارای حصار‌هایی با ضخامت ۱۷ الی ۲۲ متر هست، مصالح به‌کاررفته در دیوار‌ها خشت و آجر بوده و استفاده از آجر استحکام بنا را افزایش داده هست.

بازار سنتی تجریش، دربردارنده بافت قدیمی و حجره‌هایی در بازار هست، که همین قدمت و بافت تاریخی در این بازار یکی از جاذبه‌های توریستی آن استبازار «تجریش» نمونه کوچکی از بازار بزرگ تهران هست، که سرپوشیده بوده و سرپل تجریش را به میدان تجریش متصل می‌کند، این بازار در شمال شهر تهران و محدوده شهرستان شمیرانات واقع‌شده و مرکز خریدوفروش شمال پایتخت به‌حساب می‌آید.

بازار «تجریش»

بازار سنتی تجریش، دربردارنده بافت قدیمی و حجره‌هایی در بازار هست، که همین قدمت و بافت تاریخی در این بازار یکی از جاذبه‌های توریستی آن هست.

این بازار نمونه‌ای از معماری اسلامی را به زیباترین شکل به نمایش گذاشته و همه‌روزه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران بیگانه و داخلی، علاوه بر مردم محلی هست.

  در گوشه و کنار بازار تجریش می‌توان جلوه‌های گوناگونی از زیبایی‌های فرهنگ مذهبی و سنتی مردم اصیل این منطقه را یافت که به‌نوبه خود بسیار زیبا و جذاب هست.  

همه روزه هزاران نفر از ساکنان شهر‌های شهرستان‌های شمیرانات، تهران و منطقه های هم‌جوار برای گردش و نیز دادوستد در این بازار حضور می‌یابند.

نام‌گذاری این آبشار به سبب دوشاخه شدن آب در هنگام ریزش هست، این آبشار از سری آبشار‌های فصلی و چشم‌نواز پایتخت و با ارتفاعی ۲۷۰۰ متری از سطح دریا و در محدوده شهرستان شمیرانات هست که در طبیعت بکر و زیبای کوهنوردی «دربند» به «توچال» با ارتفاع ۲۰ متری قرار دارد، که با آرامشی مثال‌زدنی، بینندگان را به‌سوی خود جذب می‌کند.

آبشار «دوقلو» در شمال تهران

برای رسیدن به این آبشار کافی هست، با مترو، «بی.

تی» و یا تاکسی خود را به میدان تجریش برسانید و پس از آن در مسیر خیابان «دربند» و رود «دربند» خود را به مسیر کوهنوردی «دربند» رسانده و به‌سوی «توچال» حدود ۲. ۵ ساعت کوه‌پیمایی کنید، در این مسیر، زیر پناهگاه «شیرپلا» به آبشاری زیبا می‌رسید، که از ذوب برف‌های بلندای رشته‌کوه البرز ایجاد می‌شود.۵ در بالای «شیرپلا» ۲ چشمه سرشناس «نرگس» و «فرخلا» قرار دارد، که در صورت تمایل نیز می‌توانید، به‌سوی این چشمه‌ها حرکت کرده و از آب گوارای آن‌ها بهره‌مند شوید، البته قسمتی از مسیر صعب‌العبور بوده و احتیاج به امکانات دارد.

استاد «کمال‌الملک»، در یکی از آثار خود در سال ۱۲۶۳، این آبشار را نقاشی کرده هست.

  مسیر حرکت به‌سوی امام‌زاده داوود (ع)، مسیری خاطره‌انگیز و زیبا هست، این امام‌زاده واجب‌التعظیم که به امام حسن مجتبی (ع) وابسته هست، از شهر تهران نیم ساعت فاصله دارد، اما در مکانی بسیار خوش آب‌وهوا و سرسبز پذیرای گردشگران و زوار آن حضرت هست.  
امام‌زاده داوود (ع) کن

برای رسیدن به این امام‌زاده ۲ راه کلیدی وجود دارد، که راه مرسوم آن از طریق مسیر «کن» به «سولقان» هست، که برای طی این مسیر می‌بایست، از میدان دوم «شهران» حدود ۲۵ کیلومتر مسیر سربالایی را طی کنید.

اما مسیر دوم دسترسی به امام‌زاده داوود (ع) گذر از کنار رودخانه «فرحزاد» و انتهای اتوبان «یادگار امام (ره)» هست، در این مسیر پس از گذشت چند کیلومتر به تپه «سلام» در «سولقان» می‌رسید، دلیل نام‌گذاری این تپه برای آن هست، که بر روی آن می‌توان برای بار اول گنبد امام‌زاده داوود (ع) را رویت و به آن حضرت سلام کرد.

بارگاه امام‌زاده داوود (ع) که زیارتش از دوران قاجاریه بین مردم تهران رایج شدن داشته هست، در سی‌ام اردیبهشت ۱۳۱۵ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

به گردشگرانی که برای نوروز و یا فصول دیگر به تهران می‌آیند، پیشنهاد می‌شود، برای بهره‌مندی از محیط مفرح و طبیعتی بکر، یک روز از عزیمت خود را برای زیارت امام‌زاده داوود (ع) اختصاص دهند و از صبح زود با حضور در بارگاه این حضرت و زیارت وی ، از طبیعت دل‌انگیز منطقه نیز استفاده نمایند.

غار «رودافشان» که در ۳۰ تیر ۱۳۸۴ با شماره ۱۲۲۱۳ در آثار ملی ایران ثبت‌شده هست، در کانون تهران- فیروزکوه و ١٠٣ کیلومتری تهران واقع‌شده و دسترسی به آن در حال حاضر از طریق روستای «سیدآباد» امکان‌پذیر هست.

غار «رود افشان»  

غار «رودافشان» با قطری ۱۰۰ متری یکی از بزرگ‌ترین دهانه‌های غار کشور را دارد، که در لابه‌لای صخره‌ها پنهان‌شده و پیدا کردن آن بسیار دشوار هست، این غار در روستای «رودافشان» از توابع شهرستان دماوند واقع‌شده و با شهر فیروزکوه ۶۲ کیلومتر فاصله دارد.

یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد غار «رودافشان» در قیاس با دیگر غار‌های کشور این هست که قندیل‌هایی آهکی از سقف غار آویزان شده هست.

این غار بسیار زیبا به شکل بیضی بوده و اختلاف دمای داخل غار با بیرون غار محسوس هست، ورودی غار شیبی بسیار شدید دارد، اما وقتی که اندکی پیش می‌روید، زمین مسطح خواهد گردید.

پس از حرکت در داخل غار، به تالاری می‌رسید، که پس از گذر از آن اثری از نور آفتاب دیده نشده و تاریکی محیط را فرامی‌گیرد، اما قسمتی از این تاریکی برق‌کشی شده و نور لامپ‌ها از گم‌شدن شما جلوگیری می‌کند.

بعضی معتقدند، که هزاران پارسال و بر اثر آتش‌فشان کوه دماوند، دهانه این غار ظاهرشده هست و قبل از آن این دهانه به‌طورکلی پشت تیغه سنگی پنهان بوده هست.

استان تهران، علاوه بر جاذبه‌های تفریحی و امکانات مناسب، آن‌قدر اماکن دیدنی طبیعی، تاریخی و مذهبی و فرهنگی دارد، که بتواند از اول فروردین تا ۱۳ فروردین، روزانه برای گردشگران جاذبه‌هایی ویژه و منحصربه‌فرد ایجاد کند و مقصدی مناسب برای گردشگران در تمام فصول سال باشد.