به گزارش پایگاه خبری،فرهنگی شهرکریمه به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، ، یکی از بخش‌هایی که باید در نهادینه کردن شعار سال کمک کند، بخش خصوصی هست که البته آنان هم در این زمینه بعضی از مباحث را بیان می‌کنند؛ از دیدگاه غلامحسین شافعی؛ ریاست اتاق بازرگانی ایران نهادینه شدن شعاری که رهبر معظم […]

به گزارش پایگاه خبری،فرهنگی شهرکریمه به نقل از خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، ، یکی از بخش‌هایی که باید در نهادینه کردن شعار سال کمک کند، بخش خصوصی هست که البته آنان هم در این زمینه بعضی از مباحث را بیان می‌کنند؛ از دیدگاه غلامحسین شافعی؛ ریاست اتاق بازرگانی ایران نهادینه شدن شعاری که رهبر معظم انقلاب اسلامی برای سال کنونی برگزیده‌اند شرایطی داردکه در گفت‌وگوی زیر تفضیل آن آمده هست.

تسنیم: همه ما می‌دانیم همیشه بخش خصوصی هم به مساله خرید کالای ایرانی اهتمام داشته و البته رهبر معظم انقلاب اسلامی هم به مساله تعصب به کالای داخلی اهتمام داشتند از دیدگاه شما علت فقدان این تعصب در چیست؟چه قدر از این مساله متوجه تولیدکنندگان هست؟ 

شافعی: این را باید قبول کرد که از نظر فرهنگی ما یک مقداری مشکل داریم و احساسی داریم که استفاده کالای بیگانه را نوعی پیروزی و مزیت به حساب آورده و به وسیله آن اعمال فخر داریم و دوم اینکه مرتب تلقین می‌کنیم که کالای بیگانه ولو به هر کیفیتی که باشد از کالای ایرانی خوب تر هست.

  اما آنچه حقیقت دارد این هست که در زیادی از مورد ها کالای بیگانه هم از نظر کیفیت از کالای ما وضع مطلوب‌تری دارد و هم به لحاظ  قیمت دارای تفاوت‌هایی هست؛ در این موضوع ما باید روی دو موضوع تکیه دارا باشیم؛ یکی نرخ و دیگری کیفیت، تنها در حالتی کالای ما در جهت برابر با کالای بیگانه قرار می‌گیرد که بتواند در این دو شاخصه با مشابهات بیگانه رقابت داشته باشد و در حالتی که این اتفاق رخ دهد در مقابل مصرف‌کنندگان عمومی جامعه باید این توقع را دارا باشیم که در وضع برابر استفاده کالای ایرانی را یک واجب حتمی بدانند.

اما اینکه کالای داخلی با هر قیمتی و هر کیفیتی را توقع دارا باشیم مردم استفاده کنند، شاید خواسته منطقی نباشد؛ معتقدم در رابطه با نظرات بسیار مهمی که رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح نمودند این مساله بسیار مورد توجه هست که از رقابت پذیری کالاهای ایرانی نسبت به بیگانه غافل نشویم و از این مجال استفاده نمود و تولیدکنندگان را تقویت نماییم که کالای خود را قابل قیاس با کالاهای بیگانه کنند.

این سیاست اشتباه گذشته که تولید برای جایگزینی واردات باشد را نباید تکرار نماییم و نباید این توقع را دارا باشیم که در مثالی عامیانه کالای داخلی "آشِ کشکِ خاله" استفاده کننده باشد که وادار باشد حتماً با هر کیفیتی و هر قیمتی آن را استفاده کند.

با همه این تفاسیر از فضای خوبی که ایجاد شده، دو طرف باید نهایت استفاده را دارا باشند و تولیدکننده باید از این موقعیت استفاده نمود و نسبت به تجهیز خود به فناوری روز دنیا اقدام داشته باشد و دولت هم باید برای دو مقوله، تسهیلات ویژه‌ای را قرار دهد؛ نخست نوسازی و بهسازی تولید و تجهیز شدن به تکنولوژی روز دنیا و دوم عرضه تسهیلات لازم برای واردات مواد اولیه‌ای که اجبار ورود آنان از خارج هست و با استفاده از سیاست‌های تشویقی برای کاهش نرخ فرآورده ها ایرانی گام‌هایی را بردارد.

تولیدکننده نیز باید توجه داشته باشد که این مساله می‌تواند فرصتی باشد که خود را در خط مسابقه تولید جهانی قرار دهد و خود را به یک رقابت منطقی با جهان برساند.

تسنیم: طبق معمول تولیدکنندگان مسئله‌ای را بیان می‌کنند و آن این هست که مردم کشورهایی مثل ژاپن که خواستند به استقلال و رشد اقتصادی برسند در یک بازه زمانی درهای کشور را بستند و هر چیزی که در داخل مملکت خودشان تولید گردید ولو با کیفیت پایین استفاده کردند و باید این اتفاق در ایران نیز بیافتد بویژه اینکه ایران در تحریم قرار دارد و طبیعی هست که کیفیت و نرخ تولید داخلی قابل رقابت با سایر نقاط جهان نباشد؛ آیا شما این توقع بخش خصوصی را توقعی به جا می‌دانید؟ آیا ما نیز می‌توانیم مثل ژاپن و هند چنین نقشه‌ای را در کشور خود اجرا کنیم؟

شافعی: این توقعی کاملاً درست هست؛ اگر مردم این اطمینان را پیدا نمایند که یک برنامه‌ای وجود دارد که در طول مدت زمانی به یک نقطه مطلوب می‌رسیم و به یک اعتماد و اطمینان برسند که پس از طی شدن آن زمان قطعا به نقطه مورد هدف رسیده‌ایم انجام آن کار ضروری هست؛ در این صورت مردم هم باید از آن استقبال کنند.

چیزی که وجود دارد بی‌اطمینانی و بی‌اعتمادی هست به این معنی که مردم باور نمی‌کنند امکان دارد پس از این کارهای به رشد می‌رسیم اگر برای این امر ما برنامه‌ای مدون و مشخص دارا باشیم و قدم به قدم کارهای انجام شده و میزان پیشرفت به مردم گزارش داده گردد و قرار باشد حتی ریاضت اقتصادی بکشیم تا وضع بالا بردن یابد به نظر شخصی بنده همه باید این ریاضت را با جان و دل قبول کنیم.

تسنیم: آیا تا به حال از این نوع برنامه‌ها فراوان تدوین نشده؟ آیا آنان اثر داشته‌اند که بخواهند تاثیرگذار باشند؟

تسنیم: شما مکررا گفته‌اید که ما تولیداتی داریم که دیگر در آستانه خروج از گردونه استفاده می باشند و به  تدریج مبدل به عتیقه می‌شوند به نظر شما با این دسته از صنعت های باید چه کار کرد؟ در این خصوص مردم باید چه کنند؟

  شافعی: همان گونه که اظهار کردید مکررا اشاره کرده‌ام که این نوع از تولیدات همان گونه که برای کشور فایده‌ای ندارد؛ تولیدکننده را نیز با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌کند؛ در همه جای دنیا هم مرتب در خط تولید تحولات ایجاد می‌کنند و به سمت تولیداتی می‌روند که با شرایط روز همخوانی دارد.

در کمال تأسف ما به این مساله توجه نکرده‌ایم؛ اما باید در نظر داشت که ما راهی بجز تعطیل کردن واحدهایی که تولید غیرمنطبق با احتیاج بازار دارند و راه‌اندازی واحدهای به روز نداریم؛ علاوه بر این باید اظهار کرد که تزریق مراجع به این دسته از واحدها نیز هیچ فایده‌ای برای کشور نداشته و تنها علت تضییع مراجع می‌شود؛ به صورت حتمی باید پشتیبانی از این دسته واحدها را متوقف کرده و به جای آن به تولید فناورانه فکر کرد.

ثروت در کشور از چند جا امکان دارد تولید گردد؛ به عنوان مثال می‌تواند از فعالیت‌های غیرمولد مثل "دلالی" باشد و باید اظهار کرد تولید ثروت از طریق ساخت فرآورده ها غیرمنطبق برای بازار در کشور به هیچ عنوان مشکلی را حل نمی‌کند اما اگر تولید ثروت بر مبنای صنعت های فناورانه باشد آینده‌ای بسیار روشن را از نظر اقتصادی ضمانت میکند و به همین علت هست که باید به آنان توجه زیادی داشت.

تسنیم: آخرین باری که با شما گفت وگو کردم انتقاداتی به مراودات اقتصادی با کشورهای دیگر و قراردادهای تجارت ترجیحی داشتید و جدیدا نیز ریاست جمهور برای بعضی از تبادلات به ۲ کشور آذربایجان و ترکمنستان عزیمت کردند شما این دیدارها را چه طور بررسی می‌کنید؟ آیا این قراردادها می‌تواند در رشد اقتصادی کشور اثرگذاری داشته باشد؟

شافعی: در وضع حاضر با توجه به مسائل و مشکلاتی که پس از برجام ایجاد شده بویژه دولت آمریکا با مشی غیرعقلانی که داشته نشان داده که ما بیشتر از هر زمان دیگری نیازمند توسعه ارتباطات بیگانه خود هستیم و این مساله دارای ارزش بسیار هست و همین موضوع هم علت می‌شود که هر حرکتی در آینده درباره برجام صورت پذیرد انسجام پیشین بر بر علیه ایران وجود نداشته باشد و این رفت و آمدها چه از جانب مسئولین و چه از جانب بخش خصوصی بسیار لازم و مفید هست و این حرکت‌ها هم باید تقویت و هم پشتیبانی گردد ولو اینکه نتیجه های خیلی بالایی نداشته باشد.

تسنیم: از ماه‌های پایانی سال گذشته شاهد روند افزایشی نرخ ارز بودیم و بر خلاف وعده ریاست جمهور محترم همچنان این روند وجود دارد و ثباتی در این بین وجود ندارد شما فکر می‌کنید این مساله در اقتصاد کشور چه تأثیری می‌تواند داشته باشد؟

شافعی: درباره نرخ ارز اقداماتی که در حال انجام هست منطبق بر منطق اقتصادی نیست و اقداماتی هم که پیش از سال جدید توسط بانک مرکزی انجام گردید هم مورد تأیید بخش خصوصی نبوده و ما نسبت به آن خوشبین نبودیم و البته  نظر خود را هم به کرات اعلام نمودیم.

  در این میان اگر قانونی که مجلس برای ما تعیین کرده بود یعنی اینکه تفاوت تورم داخلی و بیگانه بر نرخ ارز افزوده گردد انجام می‌شد هیچ تنشی در رابطه با ارز در کشور به وجود نمی‌آمد، در نظر بگیرید اگر آن روش اجرا می‌شد ماهانه ۱۰ الی ۱۵ تومان نرخ افزایش پیدا می‌کرد و هیچ تلاطمی را به وجود نمی‌آورد اما اکنون این روند نوعی شوک را به اقتصاد وارد کرده و این در حالی هست که ما واقعا طاقت ایجاد شوک را در وضع کنونی نداریم.

کارهای فعلی بانک مرکزی هم کارهای مقطعی هست و نمی‌تواند ثبات را ایجاد کند در تعبیری باید اظهار کرد کارهایی که برای نرخ ارز تا به حال انجام شده کارهای "وصله پینه‌ای" هست و باید در این زمینه منطقی عملی گردد تا نتیجه درست از آن به دست آید.

تسنیم: در انتهای سال گذشته نرخ تورم همچنان تک رقمی اعلام گردید شما فکر می‌کنید که دولت در وضع فعلی می‌تواند از این تنها دستاورد اقتصاد خود محافظت کرده و تورم همچنان تک رقمی باقی بماند؟

شافعی: اهتمام زیادی توسط مسئولین می‌شود که تورم به همین صورت تک رقمی باقی می‌ماند و تحلیل‌های اقتصادی این را نفی می‌کند اما مساله این هست که هر چه تورم کنترل گردد رکود افزایش می‌یابد اینکه ما ترمز تورم را به مقداری محکم دریافت کنیم که رکود بلای جان اقتصاد ما گردد شاید منطقی نباشد و باید این ۲ را در یک تناسب در کنار هم نگاه داشت و البته  مسئله برطرف رکود نیز ارزش زیادی دارد و این مساله هم اکنون اقتصاد ما را در بخش‌های متفاوت تحت اثرگذاری جدی قرار داده هست.

تسنیم: عملکرد دولت را در حوزه مقابله با قاچاق چه طور بررسی می‌کنید؟

شافعی: گفته می‌شود که  قاچاق از ۲۵ میلیارد دلار به ۱۵ میلیارد دلار دست یافته اما باید اظهار کرد که روش مقابله با قاچاق در کشور ما شیوه‌ای پایدار نیست؛ هیچگاه کنترل‌های شدید پلیسی در بلند مدت نمی‌تواند قاچاق را نابود کند برای این داستان باید به سمت کارهای منطقی رفت در زمانی قاچاق خود به خود و به صورت پایدار کاهش یابد که در وهله نخست غیر اقتصادی گردد و در وهله بعدی در فضای ناامنی قرار گیرد چراکه هر چه قدر قاچاق اقتصادی و سودآور باشد مقابله با آن سخت‌تر می‌َشود.

تسنیم: با توجه به وضع حاکم و جمیع جوانب و روندی که در چند روز خستین فعالیت بازار در سال ۹۷ وجود داشته سرنوشت اقتصادی کشور را در سال ۹۷ چه طور بررسی می‌کنید. آیا مردم باید امیدوار باشند؟ و یا اینکه مسئولین باید خیلی جدی‌تر برای بهبود وضع معیشت و اقتصاد مردم وارد عمل شوند؟

آیا مردم باید امیدوار باشند؟ و یا اینکه مسئولین باید خیلی جدی‌تر برای بهبود وضع معیشت و اقتصاد مردم وارد عمل شوند؟شافعی: البته امیدوار که حتماً باید باشیم و اتفاقاً امید ما نیز به جدی بودن مسئولین بستگی دارد؛ تصور می‌کنم که برای نهادینه کردن شعار سال کنونی که تفاوتی با گذشته داشته و عموم مردم را در برمی‌گیرد؛ در یک حرکت هماهنگ هم مردم و هم مسئولین و هم بخش خصوصی باید به یک معنا مشترک برسند و یک برنامه منسجم را هدف قرار دهند و تنها در این صورت هست که می‌توان امیدوار بود تغیرات بهتری رخ دهد وگرنه همان بر ما می‌رود که پیشتر رفته و باید برای یک بار شده باید  از گفتار کم و به کردار اضافه کنیم و تا بتوانیم به اغراض شعار سال کنونی جامعه عمل بپوشانیم.

گفت‌وگو از شهرزاد حسینی