به گزارش پایگاه خبری،فرهنگی شهرکریمه به نقل از مشرق به نقل از اسپوتنیک، مطمئنا ایران ترجیح می دهد که به جای کالا ارزهای معتبر بین المللی دریافت کند تا قدرت خرید اش قوی تر باشد و کالای مد نظر خود را از مراجع مد نظر دریافت کند اما تحریم های آمریکا و فشارهایی که این کشور بر دیگر کشورها وارد می کند منتج شده که ایران نتواند کالای مد نظر خود را با سلیقه خود انتخاب نماید و به کشورهایی که نفت ایران را خریداری می نمایند محدود شود.

علل زیادی برای روی آوردن ایران به این روش فروش نفت خود وجود دارد اما با اهمیت ترین آنان را میتوان نگه داشتن مشتری های نفت ایران و علاوه بر این باز ماندن خط استخراج و صادرات نفت در ایران و تهی نکردن بازار نفت به سود رقبا خواهد بود.

نخستین تحریم های نفتی زمانی بر ایران وضعیت گردید که زنده یاد مصدق صنعت نفت ایران را ملی کرد در آن زمان هم دولت وقت ایران برای وارد کردن کالای مورد احتیاج خود پیشنهاد تهاتر نفت با کالا را با زیادی از کشورها مطرح نمود و ژاپنی ها که متوجه به صرفه بودن چنین شیوه ای بودند تحریم ها و محاصره آمریکا و انگلستان را شکستند و یک نفتکش خود را به آبادان فرستادند و پس موفقیت این نفتکش ژاپنی زیادی از کشورها ترغیب گردیدند که محاصره و تحریم های انگلستان و آمریکا را بشکنند و در آن زمان این تحریم ها در عمل شکسته گردید.

حدود یک دهه پیش وقتی که بحث وضعیت تحریم های جدید بین المللی بر بر علیه ایران مطرح گردید بعضی کشورها مثل هند و به دنبال آن چین برای دور زدن تحریم های دلاری آمریکا با ایران به صحبت پرداختند تا کالا در برابر نفت تهاتر شود و تهاتر کالا در برابر نفت در ابتدا با هند و پس از آن با چین و پس از آن با بعضی کشورهای دیگر آغاز گردید.

این ماجرا زیادی را به یاد واقعه ی تهاتر نفت در برابر غذای عراق زمان محاصره آن توسط سازمان ملل انداخت اما با توجه به اینکه ایران خود مراجع خدادادی تولید غذا را دارا خواهد بود میتوان اظهار کرد طرح تهاتر نفت با غذا برای ایران پاسخگو نبود و بحث کالای دیگر مطرح گردید.

تهاتر کالا هم دربردارنده کل نفت فروش رفته ایران نبوده و فعلا هم نمی باشد لکن قسمتی تا حدود سی درصد ارزش این کالای استراتژیک را قایل خواهد بود اما به سبب تحریم های بانکی بین المللی که بر ایران وضعیت شده حواله کردن پول نفت ایران در زیادی از مورد ها با مشکل رو به رو می شود و به همین سبب در زیادی از کشورها امروزه حساب های بانکی ایران مملو از پولهای نفتی شده که جابه جایی آن به ایران بسیار سخت است.

سیاست ایران برای مبادله نفت با ارز محلی کشورها هم در بیشتر مورد ها با مسئله جابه جایی آن پول به ایران رو به رو شده و امروزه علی الظاهر تصمیم بر آن شده که برای برگرداندن این پولها به ایران کالا و خدمات دیگر کشورهای خریدار نفت ایران خریداری شود.

به احتمال زیاد هم بعضی کشورها بدشان نیاید که تحریم های بانکی بر بر علیه ایران ادامه یابد تا شاید بتوانند کالای بیشتری را به جای نفت به ایران به فروش برسانند.

در دوره های قبل دولت ها از طریق اتاق بازرگانی وارد کنندگان را تشویق می کردند تا از کشورهایی که از ایران نفت خریداری می نمایند تقاضای خرید کالا، هر نوع کالایی که قصد دارند، حتی اگر سنگ پا باشد، را بدهند و کالای وارداتی ایران از بخش تهاتر نفت با کالا در آن کشورها محاسبه می گردید، اما با توجه به اینکه امروزه مبالغی، که بعضی آنان را بالای یکصد و بیست ملیارد دلار ارزش گذاری می کنند، وجود دارد دیگر بحث واردات فله ای کالای بنجل مطرح نمی باشد و دولت و مجلس در ایران به دنبال رتبه بندی کالای مورد احتیاج کشور جهت وارد کردن آن می باشند.

به همین سبب هم قرار است در مجلس تیم تهاتر کالا و علاوه بر این به پیشنهاد معاون اول ریاست جمهوری تیم دیگری برای تهاتر کالا در دولت تشکیل شود.

به احتمال زیاد هم این دو تیم با یکدیگر ادغام خواهند گردید تا تیم عالی تهاتر کالا با دیگر کشورها تشکیل شود.

کالایی که ایران توان دارد با نفت تهاتر کند توان دارد از همان سنگ پا گرفته تا غذای دام و سوزن و ناخن گیر و وسایل تزئینی و… باشد تا کالای بنیادی صنعت های بزرگ و آهن ادوات و قطعات ماشین و خدمات فنی و مهندسی و فناوری.

واضح است تیم های تهاتر کالا به دنبال آن می باشند که در برابر کالای با ارزشی مثل نفت کالایی را وارد ایران کنند که نیازهای استراتژیک مملکت را برآورده کند و نه اینکه نفت ایران را سوخت کند.

به هر حال نگاه داشتن این نفت در چاه های زیر زمینی کشور به سود کشور و نسل آینده است، و حتی اگر هم چاه ها بسته شود خوب تر است این نفت استخراج نشود تا اینکه استخراج شود و با کالای بی ارزش مبادله شود.

بحث کالا را میتوان در سه رتبه چکیده کرد:

الف — کالای مصرفی و بنجل: که بودن نبودنشان برای مردم ایران هیچ سودی ندارد وبه هیچ وجه ارزش مبادله با نفت را ندارد مثل کالای تزیینی یا حتی کالایی که در ایران کالای همانند با کیفیت تر از آنان نیز تولید می شود اما به سبب به صرفه بودن واردات آن علیرغم کم کیفیت تر بودن واردکنندگان به سمت آنان روی می آورند.

ب — کالای دارای همانند داخلی: مثل بخش بزرگی از بیشتر از یک هزار و چهارصد نوع کالا که جدیدا دولت ورود آنان را منع کرده چون نه منحصرا به صنعت داخلی لطمه می زند لکن در زیادی از مورد ها همانند داخلی بسیار با کیفیت تر است و وارد کنندگان به جای اینکه به کشورهای صادر کننده توصیه کالای درجه یک که در شأن مردم ایران باشد را بدهند کالای درجه پنج و شش توصیه می دهند تا از ایرانی ارزان تر تمام شود و در بازار به سادگی به فروش برسانند.

ج — کالا و خدمات بنیادی مورد احتیاج که این کالا هم خود به چند نوع تقسیم می شود:

۱ — ۱ — کالای مورد احتیاج فصلی مثل برنج و گوشت و گندم و… که در ایران تولید می شود اما در شرایط متفاوت آب و هوایی امکان دارد تولید آن با کسری رو به رو شود و بر همین اساس دولت وادار باشد این کالا را برای تنظیم بازار وارد کند.

۲ — کالای مورد احتیاج صنعت های داخلی کشور مثل چوب — آهن — کاغذ — فلزات صنعتی — قطعات یدکی ماشین ها — مواد اولیه دوا ها و…

۳ — ۳ — خدمات زیر بنایی مثل راه آهن و سد و جاده سازی و ایجاد فرودگاه و استخراج نفت و گاز و کارخانه های متفاوت که در بعضی مورد ها ایران هم توانمندی زیادی در این خصوص ها دارد اما با توجه به امکاناتی که دیگر کشورها دارند توان دارند به ایران در تسریع این پروژه ها کمک کنند تا زیربناهای کشور رشد کند وارزش افزوده بسیار داشته باشد، مثل انواع نیروگاه های برق (حرارتی — بادی — هسته ای — خورشیدی — آبی و…) و نیروگاه های تصفیه آب شور و راه آهن های فوری السیر و کانال های کشتی رانی.

۴ — فناوری های پیشرفته از فنی مهندسی وصنعتی گرفته تا کشاورزی و آبیاری و درمانی و…

۵ — جنگ افزار ها دفاعی مثل جنگنده — بمب افکن — موشک های دفاعی — ناو ها و زیر دریایی و…

۶ — ماشین ادوات ساخته شده مثل هواپیمای مسافر بری، ماشین شخصی، واگن و لکوموتیو قطار — امکانات مکانیکی — الکتریکی و الکترومکانیکی…

۷ — خدمات بیمه بین المللی — حمل و نقل بین المللی و…

۸ — ۸ — بازپرداخت سود خدمات موسسات، شرکت ها، هواپیمایی ها، و کارخانه های بیگانه که در ایران سرمایه گذاری می کنند.

۹ — ۹ — خدمات آموزشی برای دانشجوهای ایرانی در خارج کشور و یا متخصصان و کارشناسان ایرانی که برای دوره های آموزشی و یا فوق تخصصی قصد دارند به کشورهای دیگر بروند.

۱۰ — ۱۰ — خدمات رسانه ای برای رسانه های ایران که در سطح بین المللی فعالیت می کنند.

۱۱ — ۱۱ — هزینه سفارت ها و نمایندگی های ایران در خارج کشور..

۱۲ — ۱۲ — هزینه های شرکت ها و موسسات ایرانی که در خارج کشور یا در سطح بین المللی فعالیت می کنند مثل هواپیمایی ها و یا شرکت های خدمات اینترنتی.

۱۳ —

۱۴ — ۱۴ — تهاتر نفت یا گاز با نفت یا گاز که درباره ها زیادی با بعضی کشورهای همسایه انجام می شود و ایران به طور مثال گاز ترکمنستان را در شمال ایران دریافت می کند و در برابر همان مقدار گاز را برای ترکمنستان از خلیج فارس صادر می نماید.

۱۵ — ۱۵ — تهاتر نفت با فلزات با ارزش مثل طلا.

ارزیابی آمار کم بودن کالا در سال های موخر در ایران متاثر از اعمال تحریم های ظالمانه آمریکا نشان می دهد که علیرغم اینکه ایران چندین دهه است با این تحریم ها رو به رو خواهد بود اما تقریبا میتوان اظهار کرد هیچ کالایی نیست که نشود درون ایران پیدا نکرد وبه علل شرایط جغرافیایی ایران تقریبا همه نوع کالای بیگانه امروزه وارد ایران می شود وتحریم ها منحصرا منتج به آن می شود که این کالا گرانتر به دست ایرانی ها برسد.

مشکل بنیادی ای که امروزه ایران با آن رو به رو خواهد بود تغییر سلیقه خریدار ایرانی به سمت کالای بیگانه خواهد بود که منتج شده وابستگی ایران به کالای بیگانه روز به روز زیادتر شود و این ماجرا پس از انتهاء جنگ ایران و عراق روز به روز زیادتر شده و با توجه به درآمد های سرشار ارزی ایران طی سالهای موخر مخصوصا پیش از تحریم های اتمی موخر ظرفیت واردات کالای بیگانه به ایران سرسام آور بوده و با توجه به اینکه دولت های ایران کوشش داشتند با تزریق ارز نرخ آن را در دوره هایی ثابت نگاه دارند در حالی که تورم در کشور در حال افزایش بود عدم تعادل در ارزش حقیقی نرخ ارز منتج به آن می گردید که خرید کالای بیگانه برای استفاده کننده داخلی به صرفه باشد وهزینه خرید این کالا با پول نفت جبران شود.

امروزه سیاست جدید دولت در ایران بر این مبنا است که نرخ ارز بیگانه به نرخ حقیقی خود نزدیک تر شود تا توان خرید کالای بیگانه توسط ایرانی ها کمتر شود و درخواست ها برای این کالاها کاهش یابد، که در حقیقت با توجه به شرایط فعلی ارز در ایران به احتمال زیاد چنین هم خواهد گردید و حد اقل تا مدت کوتاهی که توان خرید مردم نسبت به کالای بیگانه پایین است دولت بتواند روی تولید تقویت تولید داخلی وهمچنین تهاتر نفت با کالای بنیادی و نیازهای اولیه تولید داخلی سرمایه گذاری زیادتر کند.

گمان بر این است که کمیته های تهاتر جلوی ورود کالاهای مصرفی بیگانه را بگیرد ولی در برابر کوشش کنند کشورهای دیگر را تشویق نمایند که به جای نفت مواد اولیه مورد احتیاج صنعت های ایران به ایران بدهند و یا اینکه در برابر نفت اقدام به انجام اقدامات زیر بنایی مثل ساخت کارخانه و همکاری در پروژه های نفتی و زیر بنایی و کشاورزی در ایران نمایند.

هر کس در چهل سال موخر که تحریم های کمرشکن آمریکا بر ایران وضعیت شده بود در ایران زندگی کرده باشد توان دارد بگوید که ایرانی ها به زندگی با تحریم ها عادت کرده اند و همانگونه که پیشتر نیز مطرح گردید کالای مورد احتیاج خود را هر طور شده تامین خواهند کرد وفقط بحثی که مطرح خواهد بود این است که چه کالایی ارزش تهاتر با نفت که یک کالای استراتژیک برای ایران محسوب می شود را خواهد داشت؟

کالای مصرفی یا کالای زیر بنایی؟

علی الظاهر دیدگاه مسئولان ایرانی جدیدا به سمت و سوی تهاتر کالا با کالای استراتژیک و زیر بنایی تمایل بیشتری پیدا نموده است.